zannat
કોઈનો પ્રેમ ઓછો હોતો નથી, આપણી અપેક્ષા વધી જાય છે
3/23/17
9/9/12
સત્તા, સુંદરી અને નાણાંનો સમન્વય અનિષ્ટો સર્જે છે ?
સત્તા, સુંદરી અને નાણાંનો સમન્વય કેવા અનિષ્ટો સર્જે છે તે બાબત
આદિકાળથી જાણીતી છે.. ત્રણેના સમન્વયના પરિણામે રાજનીતિમાં ભૂકંપ સર્જાય
છે..એક એરહોસ્ટેસના એક રાજ્યના પૂર્વ ગૃહમંત્રી સાથેના સંબંધો અને પરીણામ
ગીતિકા આત્મહત્યા કેસ...છેલ્લા કેટલાક સમયથી હેડલાઈન બની રહેલો આ કેસ
ભારતીય રાજકારણમાં પહેલો નથી...અગાઉ બનેલા આ પ્રકારના હાઈપ્રોફાઈલ કેસો પર
એક નજર...
અનાદીકાળથી સુંદરીઓ સિદ્ધીઓના સોપાનો સર કરવા
માટે શાસકોની મદદ લેતી રહી છે.. તો સામે પક્ષે રાજનેતાઓ સુંદરીઓનો લાભ
ઉઠાવતા શારીરિક તેમજ માનસિક શોષણ કરતા રહ્યા છે.. બાદમાં સુંદરીઓની ઈચ્છિત
મહત્વાકાંક્ષા પૂરી ન થતા હત્યા કે પછી આત્મહત્યા જેવા ગંભીર પરીણામો
આવતા રહે છે..યુવાન, સુંદર અને મહત્વાકાંક્ષી ગીતિકા શર્માની આત્મહત્યાનો
સમાવેશ આ પ્રકારના કિસ્સામાં થાય છે...
5 ઓગસ્ટે દિલ્હીના
અશોકનગરમાં એરહોસ્ટેસ ગીતિકા શર્માએ આત્મહત્યા કરી.. તેની પાસેથી મળેલી
સુસાઈડ નોટે સમગ્ર મામલાને હાઈપ્રોફાઈલ બનાવી દીધો..કારણ કે સુસાઈડ
નોટ્સમાં આત્મહત્યા માટે હરિયાણાના ગૃહમંત્રી ગોપાલ કાંડાને જવાબદાર
ગણાવવામાં આવ્યા હતા.. ત્યારબાદ ગોપાલ કાંડાએ હરિયાણાના ગૃહમંત્રી પદેથી
રાજીનામુ આપવું પડયુ...ગોપાલ કાંડા તેમની કંપનીઓમાં સુંદર યુવતીઓને પ્રમોટ
કરવા માટે જાણીતા છે..પરણિત એવા ગોપાલ કાંડાના માત્ર ગીતીકા સાથે જ નહીં પણ
અનેક યુવતીઓ સાથે અંતરંગ સંબંધો રહ્યા છે..કાંડા સાથેના સંબંધો ગીતિકા
શર્માને આત્મહત્યા સુધી દોરી ગયા...
હરિયાણામાં સરકારી
હોદ્દા પર રહેલી અનુરાધા બાલીની હરિયાણાના તત્કાલીન ઉપમુખ્યમંત્રી ચંદ્ર
મોહન સાથે મુલાકાત થઈ.. જોતજોતામાં બંને વચ્ચે પ્રેમસંબંધો બંધાયા.. ટૂંક
સમયમાં જ આ પ્રેમ સંબંધ લગ્નમાં પરિણમ્યો.. પરંતુ લગ્નજીવન લાંબુ ટકી શકયુ
નહીં.. બંને વચ્ચે ઝઘડો ચરમસીમાએ પહોંચ્યો.. ફીઝાએ રાજકીય મહત્વકાંક્ષાને
પગલે ફિઝા-એ-હિંદ નામના પક્ષની રચના કરી.. પરંતુ પક્ષ કંઈ લાંબુ ઉકાળી શકયો
નહીં.. વૈભવી જીવન વ્યતિત કરનારી ફિઝાનો મૃતદેહ તેના ઘરમાંથી મળી
આવ્યો...ફિઝાએ આત્મહત્યા કરી કે તેની હત્યા કરવામાં આવી તે રહસ્ય પર પડદો
યથાવત્ છે...
રાજસ્થાનના ચર્ચાસ્પદ ભવંરીદેવી અપહરણ અને
હત્યાકેસે સમગ્ર રાજસ્થાન સહિત દેશના રાજકારણમાં ગરામાવો લાવી દીધો હતો..
નર્સ ભવંરીદેવીએ પોતાની ફેરબદલી માટે કોંગ્રેસી ધારાસભ્ય મલખાનસિંહ
મદેરણાનો સંપર્ક કર્યો.. મલખાનશસહે ભવંરીની મુલાકાત તત્કાલીન જળ મંત્રી
મહિપાલ મદરેણા સાથે કરાવી.. આ બંને રાજનેતાઓના પરણિત એવા ભંવરીદેવી સાથે
સુંવાળા સંબંધો હતા...ભંવરીએ ચાલાકીપૂર્વક યૌન શોષણનો વિડિયો બનાવી બંને
નેતાઓને બ્લેકમેલ કરવા માંડી.. આ વિડિયોને લીધે જ ભંવરીદેવીને મોતના મુખમાં
લઈ ગયો...
ઉત્તરપ્રદેશની કવિયત્રી મધુમિતા શુકલાનો સાંસદ
અમરમણી ત્રીપાઠી સાથે પ્રેમસંબંધ હતો.. 9 મે 2003માં લખનૌની પેપરમિલ
કોલોનીમાં મધુમીતા શુકલાની ગોળી મારી હત્યા કરવામાં આવી.. પોસ્ટમોર્ટમ
રિપોર્ટમાં બહાર આવ્યુ કે, તે ગર્ભવતી હતી.. આ માટે પરિવારજનોએ અમરમણી પર
નિશાન તાકયુ.. તેમનો આક્ષેપ હતો કે, મધુમતિ ગર્ભવતી હોવાની જાણ થતા અમરમણીએ
તેની હત્યા કરી છે.. આખરે અમરમણીને તેમના આ કૃત્ય માટે આજીવન કેદની સજા
ફટકારવામાં આવી હતી..
એર હોસ્ટેસ ગીતિકા શર્માની
મહત્વાકાંક્ષા તેને ગોપાલ કાંડા સાથેના સંબંધો સુધી લઈ ગઈ...જેનો અંત કરુણ
આત્મહત્યામાં પરીણમ્યો...ગીતિકા આત્મહત્યા કેસ જેમ હાઈપ્રોફાઈલ ક્રાઈમકેસની
કડીનો પહેલો કેસ નથી પરંતુ આ કડીનો છેલ્લો કેસ બની રહે તેવી અપેક્ષા
રાખીએ.
5/31/12
રાષ્ટ્રપતિપદનો માર્ગ છે શૂરાનો નહી કાયરનું કામ
hk»xÙÃkrík¼ðLk
hkÞMkeLkk rnÕMk Ãkh çkLku÷wt hk»xÙÃkrík ¼ðLk
¼khíkLke Ëhuf yiríknkrMkf ûkýLkwt Mkkûke çkLÞtw Au. ykÍkËe Ãknu÷kt íku ðkRMk
heøk÷ nkWMk íkhefu «ÏÞkík níktw. Ãkhtíkw 26 òLÞwykhe 1950Lke Mkðkhu 10.15 ðkøÞu
ßÞkhu zkp. hksuLÿ «MkkËu ¼khíkLkk «Úk{ hk»xÙÃkrík íkhefu MkkuøktË ÷E ðkEMk
heøk÷ nkWMk{kt Ãkøk {qfíkkLke MkkÚku ðkEMk heøk÷ nkWMk{ktÚke hk»xÙÃkrík ¼ðLk
çkLke økÞw. ynª s ykÍkË ¼khíkLkk íÞkhÚke ÷ELku nk÷ MkwÄeLkk çkkhuÞ hk»xÙÃkríkyu
ÃkkuíkkLkk Lkuík]íð yLku fkÞkuoÚke rðïLkk yLÞ ËuþkuLkk ÷kufkuLkw æÞkLk ¾uåÞtw
Au. ykÃkýu ynª yk çkkhuÞ hk»xÙÃkrík ytøku {krníke {u¤ðeyu...
ÞuLk fuLk «fkhuý Mkíkík rððkË{kt hnu÷kt ¼khíkLkkt «Úk{ {rn÷k hk»xÙÃkrík
Ãkkrx÷Lkku çkkh{k hk»xÙÃkrík íkhefuLkku fkÞofk¤ sw÷kE {kMk{kt Ãkqhku ÚkE hÌkku
Au íÞkhu ËuþLkk yk «Úk{ Lkkøkrhf {kxuLke [qtxýe {kxu Vhe hk»xÙeÞ hksfkhý{kt
økh{kðku ykÔÞku Au. ËuþLkku {kuxku Mk{wËkÞ yuðw EåAe hÌkku Au fu,
hk»xÙÃkrík íkhefu fkuE rçkLkhksfeÞ ÔÞÂõíkLke ÃkMktËøke fhðk{kt ykðu. 2014{kt
ykðLkkhe ykøkk{e ÷kufMk¼kLke [qtxýeLku ÷ûk{kt hk¾eLku Ëhuf Ãkûk ÃkkuíkkLkk
fÌkk{kt hnu yLku {kºk hçkh MxuBÃk çkLke hnu íkuðk hk»xÙÃkríkLke þkuÄ{kt Au yLku
íkuðk s W{uËðkhkuLkw Lkk{ ykøk¤ Ähe hÌkk Au.
yíÞkh MkwÄeLke hk»xÙÃkríkLke [qtxýe{kt
nt{uþkt yuðw òuðk {éÞtw Au fu, Mk¥kkÄeþ Ãkûk ÃkkuíkkLke çknw{íkeLkk òuhu
ÃkkuíkkLke ÃkMktËøkeLkk W{uËðkhLku [qtxe fkZíkk. Mkk{u Ãkûku hk»xÙÃkrík çkLku÷k
W{uËðkh Mk¥kkÄkhe ÃkûkLku yLkwfq¤ ðíkoLk fhu yLku yk heíku çktLkuLktw økkzwt
økçkze òÞ. Ãkhtíkw yk ð¾íku ÂMÚkrík íkÆLk y÷øk s Au.
yk ð¾íku hk»xÙÃkríkLke [qtxýe çkhkçkh ò{þu fu{ fu, Mk¥kkÄkhe ÞwÃkeyu ÃkkMku 30
xfk {ík Au ßÞkhu {wÏÞ rðhkuÄ Ãkûk yuðk yuLkzeyu ÃkkMku 28 xfk {ík Au. yux÷u yk
çktLku{ktÚke yuf Ãký Ãkûk ÃkkuíkkLke RåAk {wsçkLkk W{uËðkhLku hk»xÙÃkrík
çkLkkðe Lknª þfu. íku{Lku yLÞ ÃkûkLkku MkkÚk ÷uðku sYhe çkLke hnuþu. yuðk Mk{Þu
hk»xÙÃkrík Lk¬e fhðk{kt yLÞ MkkÚke Ãkûkku yLku íku{kt Ãký ¾kMk fheLku Úkúe-yu{
yux÷u fu {w÷kÞ{®Mkn ÞkËð, {{íkk çkuLkSo yLku {kÞkðíke yk ºkýuÞ ¾qçk
{níðLkku ¼køk ¼sðþu. xqtf{kt yuf ðkík íkku Lk¬e Au fu ËuþLkk ykøkk{e íkuh{k
hk»xÙÃkrík fkuE rçkLkhksfeÞ ÔÞÂõík Lknª nkuÞ!
¼khík ÷kufþkne Ähkðíkku rðþk¤ Ëuþ Au. ËuþLkk þnuhkuLkk {nkuÕ÷k yLku økk{zktLke
øk÷e-øk÷eyu hksfkhýu ÃkøkÃkuMkkhku fÞkuo Au. økúk{Ãkt[kÞík, rðÄkLkMk¼k,
÷kufMk¼k yLku Lkøkh MkuðkMkËLkLke [qtxýeyku{kt yLkuf ½{Mkkýku òuðk {¤íkk nkuÞ
Au, íkku ÃkAe ¾qçk s {níðÃkqýo yuðk hk»xÙÃkríkÃkËLke [qtxýe íkku hMk«Ë çkLke
hnu íku LkðkELke ðkík LkÚke. ynª ykÃkýu ËuþLkk çkkhuÞ hk»xÙÃkríkLkku Ãkrh[Þ,
íkuyku fE heíku [qtxkÞk, íku{Lke MkkÚku òuzkÞu÷k rððkËku yLku íku{ýu ÃkkuíkkLkk
fkÞofk¤ Ëhr{ÞkLk fhu÷k fkÞkuo Ãkh yuf rðntøkkð÷kufLk fheyu.
«Úk{ hk»xÙÃkrík hksuLÿ «MkkË :
Ëuþ ykÍkË ÚkÞk çkkË «Úk{ hk»xÙÃkrík çkLkðkLkw økkihð zkp.hksuLÿ «MkkËLku Vk¤u
òÞ Au. 1952{kt ÷kufMk¼kLke «Úk{ [qtxýe ÞkuòÞk çkkË ËuþLkk {n¥ðLkk ÃkËLke [qtxýe
ÞkuòE níke. íku{kt hksuLÿ «MkkËLku 5,07,400 {ík {éÞk níkk. íku{Lkk rðhkuÄe
W{uËðkh fu.xe.þknLku 92,827 {ík {éÞk. yk{ hksuLÿ «MkkË hk»xÙÙÃkrík íkhefu
[qtxkE ykÔÞk yLku 13 {u 1952{kt Mkðkhu 10 f÷kfu hk»xÙÃkrík íkhefu þÃkÚk økúný
fÞkuouo. 1957{kt çkeS ð¾ík íku hk»xÙÃkrík íkhefu [qtxkE ykÔÞk yLku yu s MkkÚku
íku{ýu Mkíkík çku ðkh hk»xÙÃkrík çkLkeLku RríknkMk çkLkkðe ËeÄku.
3 rzMkuBçkh 1884{kt rçknkhLkk MkkhLk rsÕ÷kLkk ShkËuÞw økk{{kt íku{Lkku sL{
ÚkÞku níkku. íku{ýu ykÍkËeLke ÷zík Ëhr{ÞkLk fux÷eÞ ð¾ík su÷Þkºkk Ãký fhe níke.
zkp. hksuLÿ «MkkË yuf {kºk yuðk hk»xÙÃkrík hne [qõÞk Au fu su{ýu çku fkÞofk¤
MkwÄe hk»xÙÃkrík ÃkË Mkwþkur¼ík fÞwO níktw. zkp.«MkkËLku íkífk÷eLk ðzk«ÄkLk
MkkÚku y{wf çkkçkíku Úkkuzk {Lk¼uË MkòoÞk níkk. Mkki«Úk{ ®nËw fkuz rçk÷ {k{÷u
çktLku ðå[u {ík¼uË MkÃkkxe Ãkh ykÔÞk níkk. zkp.«MkkËu yk rçk÷Lkku {kir¾f rðhkuÄ
LkkUÄkðíkk LknuÁ Mk{Mk{e WXâk níkk. òu fu, çktÄkhýLke økrh{kLku æÞkLk{kt ÷E
íku{ýu Auðxu yk rçk÷ Ãkh Mkne fhe níke.
yuf ðkík yuðe Ãký níke fu LknuÁ hksuLÿ «MkkËLku hk»xÙÃkrík ÃkË Ãkh çkuMkkzðk
RåAíkk s Lk níkk. íku{Lke ÃkMktË hksøkkuÃkk÷k[khe níke. yk {wÆkLku ÷ELku
fkUøkúuMk Ãkûk{kt Ãký {ík¼uË MkòoÞku níkku. Aíkkt LknuÁyu hksuLÿ «MkkË ÃkkMku
sE yuðtw ÷¾kðe ËeÄw níkw fu íku yk ÃkËLkk W{uËðkh LkÚke. ðkíkLke òý Úkíkkt
MkhËkh Ãkxu÷ Lkk¾wþ ÚkE økÞk.íkuyku MkeÄk s zkp.«MkkËLkk ½hu økÞk yLku íku{Lku
ÃkqAÞtw fu ík{u fu{ ykðwt ÷¾ký ykÃÞwt íÞkhu zkp. «MkkËu sðkçk ðkéÞku fu nwt
økktÄeSLkku rþ»Þ Atw. fkuE {Lku ÃkqAu fu ík{u hk»xÙÃkrík ÃkËLkk W{uËðkh Aku?
íkku nwt fE heíku fne þftw fu nk, nwt hk»xÙÃkrík ÃkËLkku W{uËðkh Aw? LknuÁyu yk
ytøku {Lku ÃkqAíkk {U Lkk Ãkkze ËeÄe. íku{ýu {khe ÃkkMku yuðk ÷¾kýLke {køkýe
fhe fu ‘nwt hk»xÙÃkrík ÃkËLkku W{uËðkh LkÚke’ íkku {U fkuE Ãký ¾[fkx rðLkk yLku
rððkË Lk fhðk {U yu ÷¾ký ÷¾e ykÃÞwt.
MkhËkhu çkkË{kt Mk{økú {k{÷k{kt nMíkûkuÃk fhe hksuLÿ «MkkËLku hk»xÙÃkrík ÃkË
{kxu {Lkkðe ÷eÄk. çkkË{kt fkUøkúuMkLkk {kuðze {tz¤Lke nkshe{kt Ãkxu÷u
hk»xÙÃkrík ÃkË {kxu zkp.«MkkËLkw Lkk{ ykøk¤ ÄÞwo. íÞkhu LknuÁyu çkÄk ðå[u yuðe
Ä{fe Wå[khe fu òu hksøkkuÃkk÷k[khe hk»xÙÃkrík Lknª çkLku íkku nwt Lkuíkk
ÃkËuÚke hkSLkk{tw ykÃke ËEþ. LknuÁLkk rðÄkLkÚke {knku÷{kt MkÒkkxku AðkR økÞku.
yu ð¾íku s íÞkt WÃkÂMÚkík ðrhc fkUøkúuMke Lkuíkk {nkðeh íÞkøkeyu LknuÁLku
MktçkkuÄe fÌkwt fu hk»xÙÃkrík íkku hksuLÿ «MkkË s çkLkþu ík{u RåAku íkku
hkSLkk{tw ykÃke þfku Aku y{u Lkðk Lkuíkk ÃkMktË fhe ÷Rþwt. íÞkøkeLke ðkík
Mkkt¼¤e LknuÁ [qÃk ÚkE økÞk. yLku íkuyku hksuLÿ «MkkËLku hk»xÙÃkrík çkLkkððk
{kxu Mkn{ík ÚkE økÞk.
yk heíku zkp.«MkkË yLku LknuÁ ðå[u þYykíkÚke s ¾xhkøk WíÃkÒk ÚkÞku níkku. suLke
yMkh fk{ Ãkh Ãký Úkíke níke. yhu, fk{Lke ðkík íkku Ëqh hne Ãký ßÞkhu ÃkxLkk{kt
zkp.«MkkËLkw rLkÄLk ÚkÞw íÞkhu LknuÁ íku{Lke ytrík{rðrÄ{kt Ãký nksh hÌkk Lk
níkk.
rþûký «u{e zkp. MkðoÃkÕ÷e hkÄkf]»ýLk :
¼khíkLkk «Úk{ hk»xÙÃkrík zkp.hksuLÿ «MkkË rðþwØ hksLkerík¿k níkk íkku çkeò
hk»xÙÃkrík zkp. hkÄkf]»ýLk rðþwØ rþûký«u{e níkk. íkuyku hk»xÙÃkrík çkLÞk
yu Mk{Þu yLkuf ÷kufkuyu yu{ fneLku íkuLkku rðhkuÄ LkkUÄkÔÞku níkku fu, zkp.
hkÄkf]»ýLk íkku yuf rþûkýþk†e Au íku{Lku hk»xÙÃkrík fE heíku çkLkkðe þfkÞ? òu
fu, zkp. hkÄkf]»ýLku ÃkkuíkkLkk fkÞofk¤ Ëhr{ÞkLk Wíf]ü fk{økehe çkòðe
«&™ fhLkkhkykuLku szçkkíkkuz sðkçk ykÃÞku níkku. 1962{kt hk»xÙÃkríkLke
[qtxýe ÞkuòE su{kt zkp.MkðoÃkÕ÷e hkÄkf]»ýLk, [kiÄhe nhe hk{ yLku Þ{wLkk «MkkË
rºkþw÷eÞk Mkrník ºký W{uËðkh {uËkLku níkk. su{ktÚke zkp.hkÄkf]»ýLkLku 5,53,067
{ík {éÞk níkk yLku íkuyku Mðíktºk ¼khíkLkk çkeò hk»xÙÃkrík íkhefu [qtxkíkkt 13
{u 1962Lkk rËðMku hk»xÙÃkrík ÃkËLkk þÃkÚk økúný fÞkO níkk.
5 MkÃxuBçkh 1888{kt Ërûký ¼khíkLkk íkr{÷ çkúkñý Ãkrhðkh{kt hkÄkf]»ýLkLkku sL{
ÚkÞku níkku. íku{ýu hk»xÙÃkríkLkk YÃku ÃkkuíkkLkw ðuíkLk ½xkze çku nòh YrÃkÞk
fhe ËeÄwt níktw. íku{Lkku fkÞofk¤ ¾qçk s fÃkhku hÌkku níkku yu s Mk{Þøkk¤k{kt
¼khíkLku 1962{kt [eLk yLku 1965{kt ÃkkrfMíkkLk MkkÚku ÞwØ ÚkÞtw níktw. íkku yk
s Mk{Þøkk¤k{kt [k÷w fkÞofk¤ Ëhr{ÞkLk ykÃkýk çku ðzk«ÄkLk yLkw¢{u LknuÁ yLku
þk†eLkwt rLkÄLk ÚkÞtw níktw. ykðk Mk{Þu hk»xÙÃkríkLke sðkçkËkhe ðÄe síke nkuÞ
Au. ykðk Mk{Þu zku. hkÄkf]»ýLku çknw fwLkunÚke yLkw¢{u ÷k÷ çknkËwh þk†e yLku
EÂLËhk økktÄeLke rLk{ýqf fhe níke. ykðe ÃkrhÂMÚkrík{kt fkuLke rLk{ýqf fhðe yu
ytøku MktrðÄkLk{kt Ãký fþku s WÕ÷u¾ LkÚke Aíkkt íku{ýu ÃkkuíkkLke ykøkðe
MkqÍÚke yk {wÆkLku n÷ fÞkuo níkku.
íkuyku òu fktE çkku÷u íkku íkuLku rLk¼kððk{kt {kLkíkk níkk. 1967{kt økýíktºk
Ãkðo rLkr{íku hk»xÙLku MktçkkurÄík fhíke ðu¤kyu íkuykuyu ònuh fÞwO níkw fu íku
ykøkk{e Mk{Þ{kt íkuyku Vhe ðkh hk»xÙÃkrík Lknet çkLku. çkkË{kt hk»xÙÃkríkLke
[qtxýe Ëhr{ÞkLk fkUøkúuMke LkuíkkykuLkk ðkhtðkh ykøkún Aíkk íkuykuyu hk»xÙÃkrík
ÃkË Lk MðefkhðkLkw ð[Lk rLk¼kÔÞwt níkw.
«Úk{ {wÂM÷{ hk»xÙÃkrík zkp.Íkfeh nwMkiLk :
1967Lke hk»xÙÃkríkLke [qtxýe{kt fkUøkúuMku zkp. Íkfeh nwMkiLkLku W{uËðkh íkhefu
{uËkLku WíkkÞko. 9{u 1967{kt hk»xÙÃkríkLke [qtxýe{kt 17 W{uËðkh huMk{kt níkk.
íku{ktÚke zkp. nwMkiLkLku MkðkorÄf 4,71,244 {ík {éÞk yLku ºkeò hk»xÙÃkrík
íkhefu 13 {u 1967{kt Mkðkhu 8-30 ðkøÞu MktMkË{kt Mkw«e{ fkuxoLkk íkífk÷eLk {wÏÞ
LÞkÞkÄeþ yuLk.ðt[wyu íku{Lku ºkeò hk»xÙÃkrík íkhefu þÃkÚk økúný fhkÔÞk..
zkp.nwMkiLkLkku sL{ 8 Vuçkúwykhe 1897{kt W¥kh«ËuþLkk ÄLkkZâ ÃkXký Ãkrhðkh{kt
ÚkÞku níkku. {kºk 23 ð»koLke ô{hu s òr{Þk r{r÷Þk EM÷kr{Þk rðï rðãk÷ÞLke
MÚkkÃkLkk ˤLkk MkÇÞ çkLÞk níkk. ykøk¤ síkkt íkuyku yk rðãk÷ÞLkk WÃkfw÷Ãkrík
Ãký çkLÞk níkk. hk»xÙÃkrík çkLÞk Ãknu÷kt íkuyku rçknkhLkk hksÞÃkk÷ hne [qõÞk
níkk. çkkË{kt íkuyku WÃkhk»xÙÃkrík ÃkË Ãkh Mkuðk ykÃke [qõÞk níkk. zkp. nwMkiLk
hk»xÙÃkrík ÃkË Ãkh çku ð»ko s hÌkk níkk Ãký íku{ýu ÃkkuíkkLkk fkÞoÚke Mkki
fkuELkk rË÷ Síke ÷eÄk níkk. 3 {u 1969Lkk rËðMku y[kLkf ÓËÞ çktÄ Ãkze sðkÚke
íku{Lkw {]íÞw ÚkÞwt.
ðhknrøkrh ðUfxrøkrh :
3{u 1969{kt zku. Íkfeh nwMkiLkLkw yfk¤u yðMkkLk Úkíkkt ðe.ðe.røkrhyu fkÞofkhe
hk»xÙÃkrík íkhefu Vhs çkòðe níke. çkkË{kt hk»xÙÃkríkLke [qtxýe{kt EÂLËhkyu
Ãknu÷kt Lke÷{ MktSð huœeLktw Lkk{ ykøk¤ ÄÞwO. çkkË{kt íku{Lku ÷køÞw fu huœe
Mðíktºk rð[kh ÄhkðLkkhk ÔÞÂõík nkuðkÚke íkuyku ÃkkuíkkLkw fnuðkLktw {kLkþu Lknª
yux÷u íku{ýu Mðíktºk W{uËðkh ðe.ðe.røkrhLkwt Mk{ÚkoLk fÞwO yLku ÃkûkLkk
MkktMkËku, ÄkhkMkÇÞkuLku yÃke÷ fhe fu íkuyku ÃkkuíkkLkk ytíkh ykí{kLkku yðks
Mkkt¼¤eLku s {ík ykÃku. yk {wÆkLku ÷ELku fkUøkúuMk{kt ytËhkuytËh Vkx Ãkze.
RÂLËhkyu yLÞ ÃkûkkuLke {ËËÚke yk¾hu ðe.ðe.røkrhLku Síkkðe ËeÄk. yk [qtxýe{kt 15
W{uËðkhku {uËkLku níkk íku{ktÚke ðe.ðe.røkrhLku MkðkorÄf 4,01,515 {ík {éÞk
níkk. 24 ykuøkMx 1969{kt íku{ýu ¼khíkLkk [kuÚkk hk»xÙÃkrík YÃku Mkðkhu Lkð
ðkøÞu þÃkÚk økúný fÞkO.
zkp. røkrhLke rLkck RÂLËhk «íÞu yLknË níke. íku{ýu hk»xÙÃkrík çkLÞk çkkË
ÃkkuíkkLkk Ãknu÷k s MktçkkuÄLk ð¾íku RÂLËhkLku ÃkkuíkkLke Ãkwºke íkhefu
MktçkkurÄík fhe níke. suLkkÚke íku Mk{Þu yLkuf ÷kufkuyu íku{Lkk yk rLkðuËLk
«íÞu ykùÞo ÔÞõík fhðkLke MkkÚku íkuLkku rðhkuuÄ Ãký LkkUÄkÔÞku níkku. RÂLËhkyu
1969{kt çkuLfkuLkk hk»xÙeÞfhý {kxu s ðe.ðe.røkrhLku Mk{ÚkoLk ykÃke Síkkzâk
níkk. yk{ Aíkkt ßÞkhu çkuLfkuLkk hk»xÙeÞfhýLke ðkík ykðe íÞkhu ðe.ðe.røkrhyu
íkuLkku Mk¾ík rðhkuÄ LkkUÄkÔÞku níkku íku søkònuh çkkçkík Au. yk heíku íku hçkh
MxuBÃk hk»xÙÃkrík çkLÞk Lk níkk.
zku.ðe.ðe.røkrhLkku sL{ 10 ykuøkMx 1894{kt ykurhMMkkLkk yuf ©r{f fwxwtçk{kt
ÚkÞku níkku. íkuyku 24 ykuøkMx 1974{kt Mkuðk rLkð]¥k ÚkÞk íÞkhu ÃkkuMx
rð¼køku íku{Lkk {kLk{kt yuf 25 ÃkiMkkLke ÃkkuMx rxrfx çknkh Ãkkze níke. yuftËhu
íku{Lkku fkÞofk¤ þktríkÃkqýo hÌkku níkku.
VfÁÆeLk y÷e yn{Ë :
24 ykuøkMx 1974{kt Ãkkt[{k hk»xÙÃkríkLke [qtxýe{kt fkUøkúuMku VfÁÆeLk y÷eLku
{uËkLku WíkkÞko. íku{Lku 7,65,587 {ík {éÞk ßÞkhu íku{Lkk rðhkuÄe W{uËðkh
rºkrËçk [kiÄheLku 1,89,196 {ík {éÞk. VfÁËeLk y÷e çkeò {wÂM÷{ hk»xÙÃkrík çkLÞk
íÞkhu Mk{økú Ëuþ{kt RÂLËhkLke yký ðíkkoíke níke. íku{Lkk y{wf ík½÷¾e rLkýoÞLkku
rðhkuÄ ÚkE hÌkku níkku. zkp. VfYÆeLk y÷e yk{ íkku íkxMÚk hnuíkk níkk Ãký íku{ýu
RÂLËhkLkk Ëçkký{kt ykðe yuf yuðe ¼q÷ fhe fu su yksu Ãký yux÷e s ®LkËLkeÞ çkLke
hne Au.
ðkík òýe yu{ çkLke fu, 24{e sqLkLke hkºku 12 ðkøÞu íkífk÷eLk «ÄkLk{tºke RÂLËhk
økktÄe hk»xÙÃkrík ¼ðLk ÃknkUåÞkt íku{ýu VfYÆeLk y÷e Ÿ½e hÌkk níkk. RÂLËhkSyu
íku{Lku søkkze fxkufxeLkk ònuhLkk{k MktçktÄe ËMíkkðus{kt Mkne fhðk fÌktw.
VfYÆeLk y÷eyu RÂLËhkLke íkkLkkþkne Mkk{u ÍqfeLku furçkLkuxu ÃkkMk Lk fÞwO nkuðk
Aíkkt fxkufxe MktçkÄe ËMíkkðus Ãkh Mkne fhe ykÃke yLku ÃkAe íkku su ftE çkLÞwt
íku søkònuh Au. fnuðkÞ Au fu Mkne fÞko çkkË íkuyku hkºku Ÿ½e þõÞk Lk níkk.
íku{Lkk yk Ãkøk÷kLke yºk íkºk Mkðoºk ®LkËk ÚkE níke. yk {wÆkLku ÷ELku íkuyku
¾wË Mkíkík ®[íkk{kt hnuíkk níkk. yLku fËk[ yk fkhýLku ÷ELku s 11 Vuçkúwykhe
1977{kt íkuykuLkw ÓËÞhkuøkLkk nw{÷kÚke yðMkkLk ÚkÞtw níktw.
13 {u 1905{kt rËÕneLkk ÄLkkZâ Ãkrhðkh{kt sL{u÷k VfYÆeLk y÷eLke økýLkk
fkUøkúuMkLkk {wÏÞ Lkuíkkyku{kt Úkíke níke. 1964{kt fuLÿeÞ furçkLkux{kt íku{Lku
yLkw¢{u ®Mk[kE {tºke íkÚkk rþûký {tºke çkLkkððk{kt ykÔÞk níkk. 1970Lke Mkk÷{kt
RÂLËhkSLke furçkLkux{kt íkuyku fuLÿeÞ f]r»k{tºke çkLÞk níkk. íÞkhu íku{ýu
½ôLktw hk»xÙeÞfhý fhe ¼khík{kt yÒk Mktfx Ëqh fhðk{kt {n¥ðLke ¼qr{fk ¼sðe níke.
rLk÷{ MktSð huœe «Úk{ rçkLkfkUøkúuMke
hk»xÙÃkrík :
¼khíkLke hk»xÙÃkríkLke [qtxýeLku hku{kt[f çkLkkðLkkhk ¼khíkLkk Aêk hk»xÙÃkrík
rLk÷{ MktSð huœe níkk. 1977{kt VfYÆeLk y÷e yn{ËLktw yðMkkLk Úkíkkt íkífk÷eLk
WÃkhk»xÙÃkrík çke.ze.s¥keyu A {rnLkk MkwÄe fkÞofkhe hk»xÙÃkrík íkhefu Vhs
çkòðe. çkkË{kt sw÷kE {rnLkk{kt hk»xÙÃkríkLke [qtxýe ÞkuòE. yk Mk{Þu fuLÿ{kt
EÂLËhk økktÄeLke MkhfkhLkwt ÃkíkLk ÚkÞtw níktw yLku «Úk{ ðkh rçkLkfkUøkúuMke
Ãkûk Mk¥kk Ãkh ykÔÞku. Mk¥kkLke Äwhk Mkt¼k¤e níke {kuhkhS ËuMkkEyu.
hk»xÙÃkríkLke [qtxýe ykðíkk ËuMkkEyu hk»xÙÃkríkLkk W{uËðkh íkhefu rLk÷{ MktSð
huœeLku ykøk¤ ÄÞko. yk yu s rLk÷{ MktSð huœe níkk fu su{ýu 1969{kt RÂLËhk
økktÄeyu hk»xÙÃkrík ÃkË {kxu MðefkÞko níkk çkkË{kt ðe.ðe.røkrhLku ykøk¤ ÄÞko
níkk suLku fkhýu çknw ykuAk {íkkuLkk {kŠsLkÚke huœeLku nkhLktw {kU òuðtw Ãkzâwt
níktw.
1977{kt hk»xÙÃkríkLke [qtxýe ð¾íku rLk÷{ MktSð huœe Mkrník yLÞ 37 W{uËðkhkuyu
W{uËðkheÃkºk ¼Þko níkk. W{uËðkheÃkºkLke [fkMkýe{kt yLÞ 36 W{uËðkhkuLkk Vku{o hÆ
ÚkÞk yLku yuf {kºk rLk÷{ MktSð huœe s ðæÞk. yux÷u rLk÷{ MktSð huœe rLkŠðhkuÄ
Aêk hk»xÙÃkrík íkhefu [qtxkE ykÔÞk. 25 sw÷kE 1977{kt Mkðkhu 10 ðkøÞu {wÏÞ
LÞkÞkÄeþ yu{.yu[.çkuøku íku{Lku hk»xÙÃkrík ÃkËLkk þÃkÚk ÷uðzkÔÞk. íku{ýuu Ãkkt[
ð»koLkk hk»xÙÃkrík fk¤{kt {kuhkhS ËuMkkE, [hý®Mkn yLku ErLËhk økktÄe suðk ºký
«ÄkLk{tºke MkkÚku fk{ fÞwO níktw. [hý®MknLku ðzk«ÄkLk çkLkkððkLkku íku{Lkku
rLkýoÞ rððkËkMÃkË hÌkku níkku.
¿kkLke Íi÷®Mkn «Úk{ þe¾ hk»xÙÃkrík:
rLk÷{ MktSð huœeLkku fkÞofk¤ Ãkqýo Úkíkkt Mkkík{k hk»xÙÃkrík íkhefu RÂLËhkSy
Íi÷®Mkn Ãkh ÃkMktËøke Wíkkhe. hk»xÙTÃkríkLke [qtxýe{kt Íi÷®MknLku 7,54,113 {ík
{éÞk. 25 sw÷kE 1982{kt íku{ýu hk»xÙÃkrík ÃkË íkhefu þÃkÚk ÷eÄk níkk.
5 {u 1916{kt ÃktòçkLkk VheËfkux{kt sL{u÷k ¿kkLke Íi÷®MknLkk fkÞofk¤ Ëhr{ÞkLk
s ‘ç÷q Mxkh ykuÃkhuþLk’ yLku RÂLËhk økktÄeLke níÞk ÚkE níke. RÂLËhkLkk
yðMkkLk çkkË íku{ýu hkSð økktÄeLku ðzk«ÄkLk ÃkËu çkuMkkzâk níkk. çkkË{kt çktLku
ðå[u [f{f Ãký Íhe níke. 1986Lke Mkk÷{kt ¿kkLke Íi÷®Mknu zkf rçk÷ ÃkMkkh
fhðkLkku LkLkiÞku ¼ýe Ëuíkk çktLku ðå[uLkk {ík¼uËku MkÃkkxe Ãkh ykÔÞk níkk.
Íi÷®Mkn Mkíkík yuðe VrhÞkË fhíkk níkk fu «ÄkLk{tºke hkSð fkuE Ãký fkÞo fhðk
{kxu hk»xÙÃkríkLke Mk÷kn Lk ÷E íku hk»xÙÃkríkLke Mkíkík WÃkuûkk fhe hÌkk Au.
ÂMÚkrík íÞkt MkwÄe ÃknkU[e økE níke fu Íi÷®Mknu hkSðLku ðzk«ÄkLk ÃkËuÚke nxkððk
{kxu íks¿kkuLke hkÞ ÷uðk ÷køÞk níkk. ytík{kt hkSðu çkwxk®MknLkk {kæÞ{Úke
Mk{sqíke fhe rððkËkuLkku rLkðuzku ÷kÔÞk níkk.
hk{kMðk{e ðUfxh{ý :
¿kkLke Íi÷rMktn çkkË ykX{k hk»xÙÃkrík íkhefu ykh.ðtufuxh{ýLku ÃkMktË fhðk{kt
ykÔÞk. íku{ýu MkðkorÄf 7,40,148 {ík «kó fhe hk»xÙÃkrík ÃkË «kó fÞwO. 4
rzMkuBçkh 1910{kt íkkr{÷LkkzwLkk yuf økk{{kt sL{u÷k ðUfuxh{ý ÃkkMku yuf ÷ktçkku
hksfeÞ yLkw¼ð níkku. íkuykuyu fuLÿeÞ furçkLkux{kt hûkk{tºke, øk]n{tºke
MkrníkLkk {n¥ðLkk ÃkË Ãkh Vhs çkòðe [qõÞk níkk. 1984{kt íku ËuþLkk
WÃkhk»xÙÃkríkLktw ÃkË Ãký þku¼kðe [qõÞk níkk.
ykh.ðUfuxh{ýLku Ãkkt[ ð»koLkk økk¤k{kt [kh ðzk«ÄkLk MkkÚku fk{ fhðkLke íkf
MkktÃkze níke. yk Mk{Þøkk¤k{kt s íkkr{÷Lkkzw-©e÷tfkLke Mk{MÞkÚke Ëuþ ÃkezkE
hÌkku níkku. suLku ÷ELku s hkSð økktÄeLku ¾kuðkLkku ðkhku ykÔÞku níkku. yk
WÃkhktík yk Mk{Þ økk¤k{kt çkkuVkuMko íkkuÃk fki¼ktz, {tz÷ ykÞkuøk suðe Mk{MÞk
Ãký ykðe níke. yk{ Aíkk ðUfuxh{ýu MkqÍçkqÍÚke rLkðuzku ÷kÔÞk níkk. íku{ýu
Ãktòçk{kt Vu÷kÞu÷k ykíktfðkËLku rLkÞtrºkík fhðk{kt Ãký {n¥ðLkku Vk¤ku ykÃÞku
níkku
.
zkp.þtfh ËÞk÷ þ{ko :
¼khíkLkk Lkð{k hk»xÙÃkrík íkhefu íkífk÷eLk ðzk«ÄkLk LkhrMktnhkðu
fkUøkúuMk(ykR)Lkk W{uËðkh íkhefu þtfh ËÞk¤ þ{koLke ÃkMktËøke fhe. hk»xÙÃkríkLke
[qtxýe{kt [kh W{uËðkhku {uËkLku níkk íku{ktÚke zkp. þ{koLku MkðkorÄf 6,75,864
{ík {éÞk. íku{ýu 1992Lke 25{e sw÷kEyu hk»xÙÃkríkÃkËLkk þÃkÚk ÷eÄk. íkuyku
1984{kt WÃkhk»xÙÃkrík ÃkËu hne [qõÞk níkk.
19 ykuøkMx 1918 {æÞ«ËuþLkk ¼kuÃkk÷{kt yuf çkúkñý Ãkrhðkh{kt sL{u÷k zkp. þ{ko
yuf fwþ¤ hksLkerík¿k nkuðkLke MkkÚku yuf Mkkhk fkÞËkfeÞ rLk»ýkík yLku ÷u¾f Ãký
níkk. íku{Lkk Ãkkt[ ð»koLkk fkÞofk¤ Ëhr{ÞkLk ¼khu hksfeÞ yVhkíkVhe MkòoÞu÷e
níke. yk Mk{ÞÚke s Ëuþ{kt økXçktÄLk MkhfkhLkku «kht¼ ÚkÞku níkku. ykðe hksfeÞ
yÔÞðMÚkk ðå[u Ãký zkp. þ{koyu {¬{Ãkýu Ëhuf «&™Lkku rLkðuzku ÷kðe
MkðoLke «þtMkk «kó fhe níke.
¼khíkLkk «Úk{ Ër÷ík hk»xÙÃkrík fu. ykh.
LkkhkÞýLk :
¼khíkLkk Ëþ{k hk»xÙÃkrík íkhefu fu.ykh.LkkhkÞýLk [qtxkÞk níkk. ËMk{k
hk»xÙÃkríkLke [qtxýe{kt çku W{uËðkhku {uËkLku níkk yuf fu.ykh.LkkhkÞýLk yLku çkeò
níkk xe.yuLk.þu»kkLk. íku{ktÚke fu.ykh.LkkhkÞýLkLku MkðkorÄf 95 xfk yux÷u fu
9,56,290 {ík «kó ÚkÞk níkk. hk»xÙÃkrík ÃkË Ãkh [qtxkíkk Ãknu÷k íkuyku
WÃkhk»xÙÃkrík ÃkË Ãkh Ãký hne [qõÞk níkk. 25 sw÷kE 1997{kt íku{ýu hk»xÙÃkrík
ÃkËLkk þÃkÚk ÷eÄk.
fu.ykh. LkkhkÞýLktw Ãkqhwt Lkk{ níkw fku[rh÷ h{ý LkkhkÞý. íku{Lkku sL{ fuh÷Lkk
fkuèkÞ{ rsÕ÷kLkk WÍkçkqh økk{{kt 27 ykuõxkuBçkh 1920{kt ÚkÞku níkku. zkp.
LkkhkÞýLk rðËuþ{kt hksËqík íkhefu Ãký Mkuðk ykÃke [qõÞk níkk. íku{ýu Ãkºkfkh
íkhefu Ãký fkÞo fÞwO níktw.
íku{Lkk Ãkkt[ ð»koLkk fkÞofk¤ Ëhr{ÞkLk ¼khíkeÞ hksLkerík{kt yLkuf [zkð Wíkkh
ykÔÞk. fkuE yuf Mkhfkhu ÂMÚkh çkLke hks Lk fhíkk Mkíkík Mkhfkhku çkË÷kíke hne.
íku «Úk{ yuðk hk»xÙÃkrík níkk su{ýu ÃkkuíkkLkk yrÄfkhLkku «Þkuøk fÞkuo níkku.
íkuyku ÃkkuíkkLke çkwrØûk{íkk yLku ÍzÃke rLkýoÞ ÷uðkLke ûk{íkkLku fkhýu ÞkË
fhkþu.
r{MkkE÷{uLk zkp. yu.Ãke.su.f÷k{ :
ËMk{k hk»xÙÃkríkLkku fkÞofk¤ Ãkqýo Úkíkkt yufðeMk{e MkËe ykðe [qfe níke.
¼khík{kt hksfeÞ yÂMÚkhíkk çkkË ¼ksÃkLkw þkMkLk níktw. yrøkÞkh{k hk»xÙÃkrík
íkhefu f÷k{Lke ðhýe fhðk{kt ykðe. hk»xÙÃkríkLke [qtxýe{kt çku W{uËðkh Ãkife
f÷k{Lku 9,22,884 {ík {éÞk níkk. íku{ýu 2002Lke 25{e sw÷kEyu hk»xÙÃkrík íkhefu
Ãk˼kh Mkt¼kéÞtw. íkuyku hkÄkf]»ýLk çkkË çkeò yuðk hk»xÙÃkrík níkk suykuLku hksfkhý
MkkÚku fkuE ÷uðk-Ëuðk Lk níkk.
f÷k{Lktw Ãkwhwt Lkk{ yçkw÷ Ãkkrfh siLkw÷kçkÆeLk yçËw÷ f÷k{ níktw.
íkkr{÷LkkzwLkk hk{uïhLkk yuf LkkLkfzk økk{{kt yuf {æÞ{ðøkeoÞ Ãkrhðkh{kt 1931Lke
Ãkkt[{e ykufxkuBçkhu íku{Lkku sL{ ÚkÞku níkku. çkk¤Ãký{kt íku{ýu yLkuf
Mkt½»kkuo ðuXâk níkk. íkuykuyu ½hu-½h AkÃkkt ÃknkU[kzíkk íku{ktÚke su ykðf
ykðíke íku{kt íku{ýu ÃkkuíkkLkw ¼ýíkh Ãkqhwt fÞwO níktw.
1998Lke Mkk÷{kt Ãkku¾hý{kt ¼khíku fhu÷k Ãkh{kýw Äzkfk{kt f÷k{Lktw yrðM{hýeÞ
«ËkLk níkwt. yk ½xLkkLkk Ãkøk÷u s ¼khík Ãkh{kýw MktÃkÒk ËuþkuLke nhku¤{kt
ÃknkU[e økÞwt níkwt. f÷k{Lkk yk fkÞoLku ÷eÄu s íkuyku r{MkkE÷{uLk íkhefu
yku¤¾kðk ÷køÞk.íku{Lkk Ãkkt[ ð»koLkk fkÞofk¤ Ëhr{ÞkLk ¼khíku rð¿kkLkûkuºku
yLkuf rMkrØyku nktMk÷ fhe níke. hksfeÞûkuºku Ãký þktrík s¤ðkE hne níke. 2004{kt
MkkurLkÞk økktÄeLku ðzk«ÄkLk Lk çkLkðkLke Mk÷kn Ãký f÷k{ Mkknuçku s ykÃke níke
fu{ fu, MkkurLkÞk økktÄeuyu hk»xÙÃkrík¼ðLk{ktÚke çknkh LkeféÞk çkkË ÃkkuíkkLkku
«ÄkLk{tºke Lk çkLkðkLkku rLkýoÞ ònuh fÞkuo níkku. zkp.f÷k{u nt{uþkt hksfeÞ ÃkûkkuLku
Lkfkhkí{f ÃkkMkkt Ãkh Qòo ÔÞÞ Lk fhíkk ËuþLkk rðfkMk {kxu «ríkçkØ hnuðkLke
Mk÷kn ykÃke níke.
«Úk{ {rn÷k hk»xÙÃkrík «rík¼k®Mkn Ãkkxe÷ :
sw÷kE 2007{kt zkp. yçËw÷ f÷k{Lkku hk»xÙÃkríkÃkËLkku fkÞofk¤ Ãkqýo Úkíkkt çkkh{k
hk»xÙÃkrík íkhefu [qtxýe ÞkuòE su{kt ¼ksÃk MkrníkLkk Ãkûkkuyu ¼ihku®Mkn
þu¾kðíkLku íkku fkUøkúuMku «rík¼k Ãkkrx÷Lku {uËkLku WíkkÞko.
su{kt Ãkkxe÷Lku MkðkorÄf 6,38,116 {ík {éÞk
níkk. íkuyku 2007Lke 25{e sw÷kEyu yZe ðkøÞu hk»xÙÃkrík ÃkËLkk þÃkÚk ÷E
hk»xÙÃkrík ¼ðLku ÃknkUåÞk. íku{ýu ònuh fÞwO níktw fu íkuyku hçkh MxuBÃk
hk»xÙÃkrík Lk çkLkíkk ËuþLkk rðfkMk fkÞkuo Ãkh æÞkLk ykÃkþu Ãkhtíkw íkuyku
MktÃkqýoÃkýu íku{ fhe þfðk{kt Mk{Úko hÌkkt LkÚke.
ËuþLke «Úk{ {rn÷k hk»xÙÃkrík íkhefu çknw{kLk «kó fhLkkhkt «rík¼k Ãkkxe÷Lkku sL{
s÷økktð økk{{kt 19 rzMkuBçkh 1934{kt ÚkÞku níkku. hk»xÙÃkrík çkLÞk Ãkqðuo
íkuyku hksMÚkkLkLkk hkßÞÃkk÷ íkhefu Vhs çkòðe hÌkk níkk. íku{Lkk fkÞofk¤
Ëhr{ÞkLk íku{ýu †erðfkMk, rLkhûkhíkk, çkuhkusøkkhe nxkðe íku{s rð¿kkLkLkk
rðfkMk{kt hMk Ëk¾ÔÞku Au. íkuyku ÃkkuíkkLkk fkÞofk¤ Ëhr{ÞkLk rðËuþ «ðkMkLku
÷ELku [[ko{kt hÌkkt Au. íku{ýu 22 ËuþkuLkku «ðkMk fÞkuou íku{kt 205 fhkuz
sux÷ku {kíkçkh ¾[o ÚkÞku Au.
¼khíkLkk çkkhuÞ hk»xÙÃkríkyu ÃkkuíkkLke heíku yuf Þk çkeS heíku ËuþLkk
rðfkMk{kt {n¥ðÃkqýo ÞkuøkËkLk ykÃÞwt Au yLku ¼khíkLkku rðï{kt ztfku ðøkkzâku
Au. yksu MktÃkqýo Ëuþ «rík¼k Ãkkrx÷Lkku W¥khkrÄfkhe þkuÄe hÌkku Au. Ëhuf hksfeÞ
Ãkûk Ãkkuík-ÃkkuíkkLkk W{uËðkhLku ykøk¤ Ähe hÌkk Au íÞkhu nðu òuðkLktw çkMk yu
s hÌktw fu ykøkk{e Mk{Þ{kt fÞku W{uËðkh hk»xÙÃkríkLke yk rðhkMkík ykøk¤ ðÄkhe
hkÞMkeLkk rnÕMk ÃknkU[u Au.
આ ખેલાડીઓને કારણે ક્રિકેટ આજે પણ જીવંત છે
nk÷{kt s ykEÃkeyu÷Lke rMkÍLk-5Lke Ãkqýkonwrík ÚkE Ãkhtíkw íkuLku òuEyu yux÷ku «ríkMkkË MkktÃkzâku LkÚke. íku{Lke xeykhÃke{kt Ãký ¢{þ ½xkzku LkkUÄkÞku Au. íkuLke ÃkkA¤Lktw {kuxw fkhý r¢fuxLkwt ÔÞkÃkkhefhý Au, suLku ÷eÄu r¢fuxu ø÷u{MkoLkwt YÃk Äkhý fÞwO. ø÷u{MkoLku ÷eÄu ¾u÷kzeykuLkwt «ËþoLk fÚkéÞwt Au. Ãkhtíkw ykÃkýu ynª yuðk ¾u÷kzeykuLke ðkík fhðe Au su ø÷u{Mko ðå[u Ãký rçkLkrððkËkMÃkË hÌkk Au suLkku íkuLke h{ík Ãkh «¼kð LkÚke Ãkzðk ËeÄku.
yksu yºk íkºk yLku Mkðoºk ßÞkt òuEyu íÞkt çkMk r¢fuxLke ðkík [k÷e hne Au. r¢fuxu h{ík{ktÚke Äehu Äehu ø÷u{MkoLkw YÃk Äkhý fÞwO Au. ßÞkt ø÷u{Mko ykðu íÞkt rððkËku íkku ykÃkkuykÃk íkuLke ÃkkA¤ ykðe [zíkk nkuÞ Au. yksLkk {kuxk¼køkLkk r¢fxMko yuðk Au su r¢fux {kxu r¢fux LkÚke h{íkk Ãký ÃkiMkk yLku «rMkrØ {kxu h{u Au. yksu íkku {kºk swrLkÞMko s Lknª Ãký rMkrLkÞh r¢fuxMko Ãký ÃkiMkkLku {kxu r¢fux {u[ h{e hÌkk Au. íkuyku r¢fux ÃkkA¤ sux÷w æÞkLk ykÃku Au íkuLkk fhíkkt Ãký ðÄw æÞkLk ònuh¾çkhku ÃkkA¤ ykÃku Au. ÃkiMkk yLku «rMkrØ ÃkkA¤Lke yk yktĤe ËkuxLku fkhýu s ÷kufkuLkku r¢fux «íÞuLkku hMk ½xðk ÷køÞku Au. ykEÃkeyu÷-5Lkk xeykhÃke{kt ykðu÷ku ½xkzku ykLkwt ðhðwt WËknhý Au. MkkÚku s yksLkk {kuxk¼køkLkk r¢fuxMko yuðk Au fu su fkuE Lku fkuE rððkËku{kt MkÃkzkÞu÷k òuðk {¤u Au.
xqtf{kt yk ûkuºk s yuðtw Au fu ßÞkt ykÔÞk ÃkAe ¾u÷kzeyku {kºk h{ík {kxu LkÚke h{íkk nkuíkk Ãkhtíkw ÃkiMkk yLku Lkk{Lkk {kxu h{íkk nkuÞ Au. suLku fkhýu íkuykuLktw h{ík ÃkhÚke yLÞ søÞkyu æÞkLk síktw hnuíktw nkuÞ Au. íku ònuh¾çkh Ãký nkuÞ yLku Ãkkxeo Ãký nkuÞ. yk{ Aíkkt nk÷{kt Ãký r¢fux rðï{kt yuðk fux÷kf sqs r¢fuxMko Au suykuyu ÃkkuíkkLke yktíkhhk»xÙeÞ r¢fux fkhrfËeo Ëhr{ÞkLk õÞkhuÞ fkuE rððkË{kt MkÃkzkÞk LkÚke. íkuykuyu ÃkkuíkkLkw MktÃkqýo SðLk r¢fux ÃkkA¤ s ¾[eo LkkÏÞwt Au. íkuyku ßÞkhu {uËkLk Ãkh Wíkhu Au íÞkhu h{ík{kt ykuík«kuík ÚkE òÞ Au. íku{kt MkkiÚke «Úk{ Lkk{ ykðu ¼khíkeÞ r¢fuxh hknw÷ ÿrðzLktw.
¼khíkLkk ykÄkhMíkt¼ Mk{kLk íkÚkk ‘Ä ðkpu÷’Lkw rçkYË {u¤ðLkkhk yk {nkLk ¾u÷kzeyu 1996Lke 3 yur«÷Lkk hkus ©e÷tfk Mkk{u ðLk zu h{e yktíkhhk»xÙeÞ r¢fux{kt ÃkËkoÃký fÞwO íÞkhÚke ÷ELku 2012{kt 9{e {k[uo rLkð]r¥k ÷eÄe íÞkt MkwÄeLke íkuLke fkhrfËeoo Ëhr{ÞkLk íku fkuE rððkË{kt MkÃkzkÞku LkÚke. hknw÷u ÃkkuíkkLke h{ík îkhk íkku Mkki fkuELktw æÞkLk ¾UåÞtw Ãkhtíkw MkkÚkkuMkkÚk íku{ýu rçkLkrððkËkMÃkË hneLku Ãký Mkki fkuELke ðkn ðkne ÷qtxe Au. r¢fuxLkk {uËkLk{kt íku Q¼ku nkuÞ íÞkt MkwÄe fkuE xe{Lke íkkfkík Au fu íku Síke òÞ! yk {nkLk ¾u÷kzeyu {wtçkELkk ðkLk¾uzu MxurzÞ{Úke ÷ELku ykuMxÙur÷ÞkLkk {u÷çkkuLko MkrníkLkk {uËkLk{kt h{e [qõÞku Au. Ãkhtíkw yk Ëhr{ÞkLk íku fkuE òuzu çkk¾ze Ãkzâku nkuÞ fu {kæÞ{ku{kt [{õÞku nkuÞ íkuðtw õÞkhuÞ çkLÞwt LkÚke. íkuLkk {kxu íkku ÃkkuíkkLke h{ík yu s MkðoMð. íku{ýu ßÞkhu rLkð]r¥k ònuh fhe íÞkhu Ãkqðo r¢fuxMko MkrníkLkk yLkuf rððu[fkuyu íkuLke h{íkLkk yLkuf ÃkkMkkt Mkrník íkuLkk ÔÞÂõíkíðLkk Ãký {ktu-Vkx ð¾ký fÞkO níkk.
¼khíkLkk yLÞ yuf yuf yuðku r¢fuxMko yLku ¼khíkLkku ¼qíkÃkqðo fókLk yrLk÷ fwtçk÷u Ãký yuf yuðku ¾u÷kze níkku su ykSðLk õÞkhuÞ rððkË{kt Ãkzâku LkÚke. fne þfkÞ fu íkuLkku Mð¼kð s yuðku níkku fu íkuLku fkuE MkkÚku yýçkLkkð çkLÞku Lk níkku. [knfku{kt sBçkku íkhefu òýeíkk yk r¢fuxhLkku hufkuzo Ãký sBçkku Au. íku{ýu ÃkkuíkkLke økwøk÷eÚke ¼÷¼÷k çkuxTMk{uLkLku Äq¤ [kxíkk fhe ËeÄk níkk. zÙu®MkøkY{{kt þktík hnuíkku yk ¾u÷kze {uËkLk Ãkh Ãký yux÷ku s þktík òuðk {¤íkku níkku. nkhLkk Mk{Þu Ãký íkuýu õÞkhuÞ rÃk¥kku økw{kÔÞku LkÚke. rðËuþe ¾u÷kzeyku Ãký íku{Lkk r{÷LkMkkh Mð¼kðÚke íku{Lkk Ãkh ykVheLk níkk.
ykuMxÙur÷ÞkLke rðï rðsuíkk xe{Lkku {n¥ðLkku ¾u÷kze yLku ykuÃkLkh yuðku {uÚÞw nuzLk Ãký ÃkkuíkkLke h{ík «íÞuLke rLkck {kxu òýeíkku Au. íku ßÞkt MkwÄe r¢fux h{íkku hÌkku íÞkt MkwÄe íku{ýu ÃkkuíkkLkk Ãkh ø÷u{MkoLku nkðe Úkðk ËeÄtw Lk níktw. ykEÃkeyu÷{kt Ãký «Úk{ rMkÍLk{kt íku [uÒkE íkhVÚke hBÞku íÞkhu Ãký íkuLkw MktÃkqýo æÞkLk r¢fux íkhV s níktw. íku Ãký yuf yuðku ¾u÷kze Au suýu õÞkhuÞ rððkËkuLku yk{tºký LkÚke ykÃÞwt. rðï rðsuíkk ykuMxÙur÷ÞLk xe{Lkku yuðku s yLÞ yuf MkÇÞ yLku {nkLk çkku÷h ø÷uLk {uøkúkÚkLkw Lkk{ Ãký yk Mkqr[{kt ykðu Au. ðLkzu{kt 381 íku{s xuMx{kt 563 çkuxTMk{uLkLku Ãkuður÷ÞLkLkku hMíkku çkíkkðe [qfu÷k yk r¢fuxhu r¢fuxLkwt ÔÞkÃkkhefhý ÚkE økÞtw nkuðk Aíkkt ÃkiMkkLku {n¥ð Lk ykÃkíkkt h{ík «íÞu Mkíkík ðVkËkh hÌkku Au.
su{ýu r¢fux{kt yk¢{f h{íkLkku ÃkkÞku LkkÏÞku yuðk ©e÷tfkLkk {nkLk ÄwhtÄh çkuxTMk{uLk MkkÚku s yuðku W{Ëk çkku÷h yuðk MkLkÚk sÞMkqÞko r¢fuxLkku Sð níkku. r¢fux rðïLkk ¼÷¼÷k çkku÷hkuLku Äku¤u rËðMku íkkhk çkíkkðLkkhk yk zkçkkuze çkuxTMk{uLkLke fkhrfËeo rçkLkrððkËkMÃkË hne Au. íku{Lke xe{ ÂMÃkrhx íkÚkk ¾u÷rË÷eLke ¼kðLkkÚke íku{ýu Mkki fkuELkk {Lk {kune ÷eÄk Au. ykx÷ku {nkLk ¾u÷kze nkuðk Aíkkt íku{ýu ÷økehuÞ yu ðkíkLkw yr¼{kLk LkÚke fu Ãkkuíku {nkLk r¢fuxh Au. ykðku s ©e÷tfLk xe{Lkku yLÞ yuf ¾u÷kze yux÷u {kðoLk yèkÃkèw. ©e÷tfLk xe{Lkk yk ¼qíkÃkqðo fókLk yLku Mkkhk yuðk çkuxTMk{uLk ¾u÷kzeyu ÃkkuíkkLkk SðLk{kt r¢fuxLku s MkðoMð {kLÞtw Au. r¢fuxLkk ø÷u{MkoLku íku{ýu ÃkkuíkkLke h{ík Ãkh nkðe Úkðk LkÚke ËeÄwt.
xuMx r¢fux{kt yuf {kºk [kuðze MkËe VxfkhðkLke rMkrØ nktMk÷ fhLkkhk ðuMx EÂLzÍ xe{Lkk {nkLk zkçkkuze çkuxTMk{uLk çkúkÞLk ÷khkyu r¢fuxLku {nkLk Ÿ[kEyu ÃknkU[kzðk{kt {n¥ðLke ¼qr{fk «ËkLk fhe Au. íku{Lkk suðk ¾u÷kzeykuLku fkhýu s r¢fuxLke h{ík ykx÷e Sðtík hne Au. ÃkkuíkkLke Mk¥kh ð»koLke r¢fux fkhrfËeo Ëhr{ÞkLk ÷khkyu xuMx{kt yrøkÞkh nòh fhíkkt ðÄw yLku ðLk-zu{kt ËMk nòh fhíkkt ðÄw hLk VxfkÞko Au. ÷khkyu r¢fux{kt yLkuf hufkuzoMk çkLkkÔÞk nkuðk Aíkkt íku õÞkhuÞ Ãký Afe LkÚke økÞku. íku{ýu Mk{økú SðLk r¢fux {kxu LÞkuAkðh fhe ËeÄwt níkwt. ÃkkuíkkLke ykøkðe çku®xøk MxkE÷ {kxu òýeíkk ðuMx EÂLzÍ xe{Lkku ykÄkh¼qík çkuxTMk{uLk rþðLkkhkÞý [tÿÃkku÷ Ãký r¢fuxLkku Sð níkku. íku{ýu fux÷eÞ ð¾ík Mktfx Mk{Þu ÃkkuíkkLke xe{Lku Wøkkhe Au. ßÞkhu xe{Lku sYh Ãkzu íÞkhu xe{Lkk íkkhýnkh çkLke hnuLkkhk yk zkçkkuze çkuxTMk{uLk õÞkhuÞ fkuE ͽzk{kt Ãkzâku LkÚke. íku{Lkk{kt r¢fux «íÞuLkw ÍLkqLk yLknË níktw. yk ¾u÷kzeyu Ãký h{ík {kxu s Mkíkík h{íkku hÌkku níkku Lknª fu «rMkrØ {kxu.
Eø÷uLzLke xe{Lkk fókLkÃkËu hne [qfu÷ku yLku ykuÃkLkh çkuxTMk{uLk yuLzÙw MxkWMk yuf yuðku ¾u÷kze Auu su r¢fux {kxu s MkòoÞku níkku. ÃkexhMkLk MkrníkLkk yLÞ ¾u÷kzeyku ßÞkhu ykEÃkeyu÷ suðe ø÷u{Mko h{ík{kt ¼køk ÷eÄku níkku íÞkhu íku yk h{íkÚke Ëqh hÌkku Auu. yk zkçkkuze çkuxTMk{uLk yuðku Auu su õÞkhuÞ Ãký fkuE rððkËku{kt LkÚke Ãkzâku. #ø÷uLzLke xe{Lkku s yuf yLÞ ¼qíkÃkqðo fuÃxLk yLku yku÷hkWLzh ¾u÷kze Ãkku÷ fku®÷økðqzu ÃkkuíkkLke h{íkÚke r¢fux [knfku{kt yLknË [knLkk {u¤ðe níkeu. r¢fux søkík Ãkh ßÞkhu ø÷u{Mko søkík nkðe ÚkE hÌktw níktw íÞkhu Ãký íku íkuLkkÚke Ëqh hÌkku níkku. íku MÚkkrLkffûkkyu h{íkku nkuÞ fu yktíkhhk»xÙeÞfûkkyu h{íkku nkuÞ MktÃkqýoÃkýu r¢fux{kt s æÞkLk ykÃkíkku níkku.
xuMx{kt 4 nòh fhíkkt ðÄw hLk yLku ðLkzu{kt 8 nòhÚke ðÄw hLk LkkUÄkðLkkhk ÃkkrfMíkkLk r¢fux xe{Lkk ykuÃkLkh çkuxTMk{uLk MkEË yLkðhLkwt Lkk{ Ãký yk ÞkËe{kt ykðu Au. yLkðh ßÞkhu {uËkLk{kt Wíkhíkku íÞkhu íku{Lktw ÷ûÞ {kºk Lku {kºk Wíf]ü h{ík Ëk¾ððkLkwt s hnuíkwt níktw. ÃkkuíkkLke r¢fux fkhrfËeo Ëhr{ÞkLk íku õÞkhuÞ ÃkiMkk {kxu hBÞku LkÚke. rðïLkku {nkLk çkku÷h yLku ÃkkrfMíkkLke r¢fux xe{Lkk fuÃxLkÃkËu hne [qfu÷k ðMke{ y¢{u yktíkhhk»xÙeÞ r¢fux{kt yLkuf hufkuzoMk LkkUÄkÔÞk Au. xuMx{kt 414 yLku ðLk zu{kt 502 ¾u÷kzeykuLku ÃkkuíkkLkku rþfkh çkLkkðLkkhk yk zkçkkuze çkku÷hu ÃkkuíkkLke çkku®÷økLkk òuhu rðï{kt ztfku ðøkkzâku níkku. r¢fux rðïLkk {nkLk çkuxTMk{uLkku Ãký íku{Lke ®MðøkLke ò¤Úke çk[e þfÞk Lk níkk. yk W{Ëk çkku÷hu ÃkkuíkkLkke çkku®÷øk Úkfe ÃkkrfMíkkLke xe{Lku yLkuf rðsÞ yÃkkÔÞk níkk. íku nt{uþkt Ëuþ {kxu s hBÞku níkku yLku íku{Lke fkhrfËeo rçkLkrððkËkMÃkË hne níke.
feðeÍ xe{Lkku yku÷hkWLzh ¾u÷kze yLku ¼qíkÃkqðo fókLk zurLkÞ÷ rðèkuhe yuf yuðku ¾u÷kze Au su{ýu ykEÃkeyu÷ suðe ø÷u{Mko xwLkko{uLx{kt ¼køk ÷uðk Aíkkt ø÷u{Mko íkuLku x[ fhe þõÞw LkÚke. ðíko{kLk ykEÃkeyu÷ rMkÍLk{kt hkuÞ÷ [u÷uLsMko xe{Lkwt MkwfkLk Mkt¼k¤Lkkhk yk ¾u÷kzeyu ykEÃkeyu÷Lke 31 {u[{kt 30 rðfux ÍzÃke [qõÞku Au. yk nkE «kuVkE÷ øku{{kt ¼køk ÷uðk Aíkk íku{Lkk Ãkøk s{eLk Ãkh xfe hÌkk Au yux÷u fu íku{Lkw «ËþoLk Wíf]üfûkkLkw hÌkwt Au. íku{Lkk r¢fux «íÞuLkk ÷økkð{kt fkuE s Vhf LkÚke Ãkzâku. LÞqÍe÷uLz xe{Lkku s yLÞ yuf ¾u÷kze yLku xe{Lkku ¼qíkÃkqðo fókLk hne [qfu÷ku MxeVLk ^÷u®{øk Ãký ykEÃkeyu÷{kt ¼køk ÷eÄku nkuðk Aíkkt íkuLku ykEÃkeyu÷Lkk ¼qíkLku ÃkkuíkkLke h{ík Ãkh nkðe Úkðk ËeÄwt Lk níkwt. ÃkkuíkkLke yktíkhhk»xÙeÞ r¢fux fkhrfËeoo{kt yk ¾u÷kzeLku fkuELke MkkÚku ͽzku fu rððkË{kt MkÃkzkÞku nkuÞ íkuðtw yuf Ãký WËknhý LkÚke.
MkkWÚk ykr£fkLkk yku÷hkWLzh ¾u÷kze suõMk fk÷eMkLkw Lkk{ Ãký yk ÞkËe{kt xku[ Ãkh ykðu Au. ðíko{kLk ykEÃkeyu÷ rMkÍLk{kt çku®xøk yLku çkku®÷økÚke rðÃkûke xe{Lku {qtÍðý{kt Lkk¾e ËeÄk Au. fk÷eMku ykEÃkeyu÷Lke 71 {u[{kt 1900 hLk íku{s 46 rðfux ÍzÃke Au. yk ø÷u{MkoLke h{ík ðå[u Ãký íku{Lke r¢fux «íÞuLke Mk{ÃkoýLke ¼kðLkk yux÷e s hne Au. ÃkiMkk yLku Ãkkxeoyku{kt {kunktÄ çkLÞk rðLkk íku r¢fuxLke h{ík{kt s Mk{ŠÃkík hÌkku Au. íku yíÞkh MkwÄe{kt fkuE ¾kuxe heíku fu rððkËkMÃkË heíku {kæÞ{ku{kt [{õÞku LkÚke. sYh Ãkze íÞkhu íku{ýu ÃkkuíkkLkk ÃkhVku{oLMkÚke s sðkçk ykÃke ËeÄku Au. MkkWÚk ykr£fkLkku yLÞ yuf yku÷hkWLzh ¾u÷kze yLku ¼qíkÃkqðo fókLk þuLk Ãkku÷kuf Ãký ÃkkuíkkLke r¢fux {kxuLke ¼kðLkk {kxu òýeíkku Au. r¢fuxLkk ÔÞÃkkhefhýLkk Þwøk{kt íku íkxMÚk hneLku h{e þõÞku níkku. íkuÚke íkuLkk «ËþoLk Ãkh õÞkhuÞ ¾hkçk yMkh LkÚke ÚkE. yk ¾u÷kzeyu ÃkkuíkkLke h{ík îkhk yLkuf ð¾ík xe{Lku Síkkzðk{kt ®MknVk¤ku ykÃÞku Au.
çkktø÷kËuþLke xe{Lkku yk¢{f çkuxTMk{uLk yþhVq÷ íku{s ykuÃkLkh ík{e{ Efçkk÷ çktLku yuðk ¾u÷kzeyku Au su{ýu Ãký ÃkkuíkkLke h{ík Ãkh ø÷u{MkoLku nkðe Úkðk ËeÄtw LkÚke. çkktø÷kËuþLke xe{u ßÞkhu yÃkMkux MkßÞko Au íÞkhu yk ¾u÷kzeykuLkwt {n¥ðLkwt «ËkLk hnu÷tw Au. yksu Ãký yk çktLku ¾u÷kzeyku {uËkLk Ãkh Wíkhu Au íÞkhu íku{Lkw ÷ûÞ {kºk Lku {kºk xe{Lku SíkkzðkLkw hnu÷tw nkuÞ Au.
yksu ykEÃkeyu÷ suðe øku{Lku fkhýu r¢fuxLkw ÔÞkÃkkhefhý ÚkE økÞtw Au íÞkhu {kuxk¼køkLkk r¢fuxMko yuðk ÚkE økÞk Au su {kºk Lku {kºk ÃkiMkk {kxu h{e hÌkk Au Ãkhtíkw WÃkhkuõík çkÄk ¾u÷kzeyku yuðk Au fu íkuyku nt{uþkt r¢fux {kxu s hBÞk Au. íkuykuyu ø÷u{MkoLku fËeyu Ãký ÃkkuíkkLke h{ík Ãkh nkðe Úkðk LkÚke ËeÄtw. yux÷k s fkhýu yk ¾u÷kzeykuLke ÷kufku ðå[u yuf rçkLkrððkËkMÃkË íkÚkk Mkkhk ¾u÷kze íkhefuLke þk¾ s¤ðkE hne Au. ykðk ¾u÷kzeykuLku ÷eÄu s ÷kufkuLku Úkkuzkuyu ½ýku Ãký r¢fuxLke h{ík «íÞu ÷økkð hnu÷ku òuðk {¤u Au.
5/15/12
ખોબા જેવડા ગામે આપ્યા છે અનેક અફસરો
¼khík{kt 70 xfk
÷kufku økk{zkyku{kt ðMku Au Ãkhtíkw økk{zkLke nk÷ík Mkkhe LkÚke nkuíke økk{{kt
ÃkkÞkøkík MkwrðÄkykuLkku y¼kð òuðk {¤u Au. Ãkhtíkw Äq¤fkux økk{ íku{kt
yÃkðkËYÃk økk{ Au. 600Lke ðMíke Ähkðíkk yk økk{u 6 fhkuzLke ðMíke Ähkðíkk
økwshkíkLku zeykES, zeðkÞyuMkÃke, ÃkeykE, yk{eo{uLk, MkuÕMk xuõMk ykurVMkh,
çkUf {uLkush, ykhyuVykufûkkLkk ykurVMkhku ykÃÞkt Au. yk økk{{ktÚke Wå[ nkuÆk Ãkh
ÃknkU[u÷k yLkuf ykurVMkhku økwshkík{kt Xuh-Xuh Lkkufhe fhu Au.
fnuðkÞ Au fu, Mkk[wt ¼khík økk{zkyku{kt ðMku Au Ãký f{LkMkeçku ykÃkýu íÞkt
økk{zkykuLke nk÷ík ËÞrLkÞ nkuÞ Au. økk{zkLke fÕÃkLkk fheyu yux÷u íkhík s ykÃkýe
Mkk{u WfhzkLkk Zøk÷k, øk÷eyku ÃkkýeÚke W¼hkÞu÷k nkuÞ, hMíkk ¾kzk-¾kçkzkðk¤k
nkuÞ, ykhkuøÞLke ÂMÚkrík Mkkhe Lk nkuÞ xqtf{kt ík{k{ «kÚkr{f MkwrðÄkykuLkkuu
y¼kð nkuÞ íkuðwt r[ºk ykÃkýe Mkk{u WÃkMke ykðíkw nkuÞ Au. Ãkhtíkw Ík÷kðkz
ÃktÚkf{kt ykðu÷wt Äw¤fkux økk{ yk çkÄkÚke ftEf y÷øk s [e÷ku [kíkhu Au.
MkwhuLÿLkøkh
rsÕ÷kLkk n¤ðËÚke {kºk 20 rf÷ku{exh Ëqh ykðu÷w yLku {kºk 600Lke ðMíke Ähkðíkw yk
¾kuçkk suðzw økk{ ðk{Lk nkuðk Aíkkt yLÞ Mkki çkkçkíku rðhkx Au. yk ¾kuçkk suðzk
økk{u økwshkík hkßÞLku zeykES, zeðkÞyuMkÃke, ÃkeykE, yk{eo{uLk, MkuÕMk xuõMk
ykurVMkh, çkUf {uLkush, ykhyuVykufûkkLkk ykurVMkhku ykÃÞkt Au. {kºk AMMkkuLke
ðMíke Ähkðíkk Äq¤fkux økk{u 6 fhkuzLke ðMíke Ähkðíkk økwshkíkLku
rðrðÄfûkkykuLkk Wå[ nkuÆku Ähkðíkk ykurVMkhkuu Ãkqhk Ãkkzâk Au yk økk{{ktíke
ykurVMkhku çkLku÷kt ÔÞÂõíkyku økwshkík{kt Xuh-Xuh Lkkufhe fhu Au.
fkuE ÔÞÂõík ykurVMkh çkLke òÞ fu fkuE Wå[ nkuÆk Ãkh ÃknkU[e òÞ yux÷u çkMk
ÃkíÞwt, íkuLkku Mk{ks, økk{ fu þnuh MkkÚkuLkku Lkkíkku íkqxe síkku nkuÞ Au Ãký
yk økk{Lkk ykurVMkhku Lkku¾e {kxeLkk çkLku÷kt Au. yksu Ãký ík{k{ ykurVMkhkuLkku
økk{ MkkÚkuLkku yLkwçktÄ fu¤ðkÞu÷ku Au. ðkhu-íknuðkhu ßÞkhu Ãký íkuyku økk{{kt
ykðu Au íÞkhu ÃkkuíkkLkku nkuÆku fu ÃkË ¼q÷eLku Mkki fkuE MkkÚku n¤e {¤e òÞ Au.
økk{Lkk çkk¤fkuLku íkuyku Mkíkík {køkoËþoLk yLku «kuíMkknLk ÃkwÁ Ãkkzu Au. yk ytøku
70 ðŠ»kÞ ySík®Mkn òzuò sýkðu Au fu yk çkÄk s ykurVMkhku ynª s sLBÞk, ynª s
WAÞkO, ynª s rþûký «kó fÞwO Au yLku ynªÚke s íkuyku Wå[ nkuÆku «kó fÞkuo Au.
íku{Lku õÞkhuÞ ÃkkuíkkLkk nkuÆkLkwt ¾kuxwt yr¼{kLk nkuíkw LkÚke. íkuyku
yksu Ãký økk{Lkk ÉýÚke çktÄkÞu÷k nkuÞ íku{ yLÞ økheçk çkk¤fkuLku ykŠÚkf yLku
þiûkrýf çkkçkíku {ËË fhe økk{ «íÞuLkw Éý [qfðu Au.
økk{{kt {kºk ¼qíkfk¤{kt s MkkÁt rþûký níkw yuðw LkÚke. rþûkýLke
çkkçkíku økk{Lkw ¼rð»Þ Ãký
Ws¤wt Au. økk{{kt Mkkík Äkuhý MkwÄeLkk «kÚkr{f rþûkýLke Mkøkðz nkuðk WÃkhktík
«kÚkr{f þk¤kLkk ykuhzk Ãkkfk {fkLkLkk çkLku÷k Au. þk¤k{kt ík{k{ ÃkkÞkLke
MkwrðÄkyku Au. íkku ð¤e ynª þk¤k{kt 11 sux÷kt fkuBÃÞwxMko Ãký Au. «kÚkr{f rþûký
ytøku ðkík fhíkk þk¤kLkk yk[kÞo rËÂøðsÞ®Mkn òzuò sýkðu Au fu, økk{Lkwt rþûký MkkÁ
nkuðkLkwt MktÃkqýo ©uÞ ík{k{ økúk{sLkkuLku òÞ Au. çkk¤fkuLkku rþûký «íÞu
økúk{sLkku òøk]ík Au. íkuyku Mkíkík çkk¤fkuLkk rþûký{kt Mk¢eÞÃkýu ¼køk ÷u Au.
þk¤yk{kt ykÞkursík rðrðÄ «fkhLkk MkktMf]ríkf fkÞo¢{ku{kt økk{ ÷kufku y[qfÃkýu
nksh hnu Au. yLku çkk¤fkuLku Mkíkík {køkoËþoLk yLku «kuíMkknLk ÃkwÁ Ãkkzu Au.
økk{Lkk ½ýkt rðãkÚkeoyku nk÷{kt MkwhuLÿLkøkh,hksfkux,økktÄeLkøkh yLku y{ËkðkË
MkrníkLkk rðrðÄ þnuhku{kt sE yÇÞkMk fhe hÌkkt Au. økk{Lke ykøk÷e ÃkuZe{kt fkuE
zkpfxMko LkÚke çkLÞk Ãký ykðLkkhe ÃkuZe zkpfxMkoLke çkLke hnuþu yu{ fnuíkk
økk{÷kufku sýkðu Au fu, ½ýkt ÞwðkLkku nk÷ {urzf÷ûkuºku yÇÞkMk fhe hÌkkt Au.
økk{{kt ËMk fu çkkh{w Äkuhý ÃkkMk fhLkkh ÔÞÂõík ½hu-½hu {¤e òÞ Au. nk÷{kt s
çkkh{k ÄkuhýLke Ãkheûkk ykÃkLkkhk rËÔÞhks®Mkn òzuò sýkðu Au fu, {Lku {khk økk{
yLku ðze÷ku «íÞu økðo Au. íku{ýu y{Lku ykðe rþûkýLke Mk{wØ ÃkhtÃkhk Ãkwhe Ãkkze
Au. {U nk÷{kt s Äkuhý çkkhLke Ãkheûkk ykÃke Au. nwt Mkkhk {kfoMk «kó fheLku
{urzf÷ûkuºku sEþ. yk {kxuLkw {køkoËþoLk {Lku økk{Lkk ðze÷ku ÃkkMkuÚke s {éÞw
Au. ¼rð»Þ{kt nwt zkpfxh çkLke økk{Lke Mkuðk fhe {khw Éý [qõíku fheþ.
økk{Lke {wÏÞ ðMíke
ûkrºkÞkuLke Au WÃkhktík Ãkxu÷ yLku fku¤e ¿kkríkLkk ÷kufku Ãký ðMkðkx fhu Au.
økk{Lkku {wÏÞ ÔÞðMkkÞ ¾uíke yLku ¾uík {sqhe Au. ¾uíke{kt {wÏÞíðu fÃkkMk yLku SY
ÚkkÞ Au. økk{{kt ºký ¿kkríkyku nkuðk Aíkkt økk{{kt MktÃk Wíf]ü «fkhLkku Au.
økk{Lkk Mkki ÷kufku n¤e{¤eLku «u{Úke hnu Au. økk{ ÷kufkuLke yk ¼kðLkkLku fkhýu
s økk{{kt ͽzk Úkíkk LkÚke. økk{Lke yufíkk yuðe Au fu, økk{{kt nsw MkwÄe
Ãkku÷eMkLku ËMíkf ËuðkLke sYh LkÚke Ãkze. yux÷u fu økk{{kt yks MkwÄe{kt
yuf Ãký Ãkku÷eMk fuMk LkÚke ÚkÞku. økk{Lke yufíkk ytøku ðkík fhíkk 35 ðŠ»kÞ
¾uzqík nhÃkk÷®Mkn òzuò ¾wþe ÔÞõík fhíkk sýkðu Au fu, økk{Lke ÔÞÂõíkyku ðå[u
ytËhku ytËh MktÃk Mkkhku Au. MkkÚku yufçkeòLku {ËË fhðkLke ¼kðLkk Ãký yux÷e s
«çk¤ Au. yk{ Aíkkt õÞkhuf fkuE fkhýkuMkh çku ÔÞÂõík ðå[u yýçkLkkð ÚkkÞ yux÷u fu
{ík¼uË MkòoÞ íkku íkuLkk «&™Lku Wfu÷ðk {kxu økk{Lkk ykøkuðkLkkuLkwt
Ãkt[ yufXw ÚkkÞ Au. Ãkt[ çkLku ÃkûkLke Ë÷e÷ku Mkkt¼¤e «&™Lkku ÞkuøÞ
rLkðuzku ÷kðu Au. su çktLku Ãkûk nMkíkk {kuZu ÂMðfkhu Au yLku Ãkt[Lkk rLkýoÞLku
{kLÞ hk¾u Au. yk heíku økk{Lkk ͽzkLkku økk{{kt s Mkw¾Ë rLkðuzku ykðe òÞ Au
suÚke Ãkku÷eMk fuMk fhðkLke õÞkhuÞ sY Ãkzíke LkÚke.
økk{Lke yLÞ yuf æÞkLk ¾U[u yuðe çkkçkík yu Au fu, økk{{kt fkuE Ãký «fkhLke
hksfeÞ ¾xÃkx Lkk nkuðkLku fkhýu økk{{kt yks MkwÄe õÞkhuÞ Ãký økúk{Ãkt[kÞíkLke
[qtxýe ÞkuòE LkÚke. 440 {íkËkhkuLke MktÏÞk Ähkðíkk økk{{kt ykÍkËe ð¾íkÚke ÷E
yks MkwÄeLkk 63 ð»ko{kt yuf Ãký ð¾ík [qtxýe ÞkusðkLke sYh Ãkze LkÚke. suLkk
Ãkøk÷u ykÍkËeÚke ÷E yks MkwÄe yk økk{ Mk{hMk çkLkíkw ykÔÞwt Au.
økúk{Ãkt[kÞíkLke [qtxýeLke ðkík íkku Xef Au Ãkhtíkw rðÄkLkMk¼k yLku ÷kufMk¼kLke
[qtxýe ð¾íku Ãký økk{ Lk¬e fhu íku Ãkûk íkhVe {íkËkLk fhðk{kt ykðu Au. økk{Lke
Mk{hMkíkk ytøkuLkk hnMÞ ytøku ðkík fhíkk økk{Lkk MkhÃkt[ hk{S¼kE
ͪÍwðkrzÞk sýkðu Au fu, økk{{kt yks MkwÄe [qtx{e Lk ÚkðkLkw fkhý økk{ ÷kufku
ðå[u ytËhku-ytËhLkku MktÃk fkhý¼qík Au. økk{Lke yìfíkk s yuðe Au fu, MkhÃkt[ÃkË
{kxu fkuE rËðMk {kÚkkfqx LkÚke Úkíke. ßÞkhu MkhÃkt[Lke x{o Ãkqhe Úkíke nkuÞ
nkuuÞ yLku çkeò MkhÃkt[Lku [qtxðkLkku nkuÞ íÞkhu økk{÷kufku økk{Lkk [kuhu yufXk
ÚkE ykøk÷k MkhÃkt[ {kxu [[ko fhu Au. [[ko{kt Mkki fkuELke ðkíkLku æÞkLk{kt
hk¾ðk{kt ykðu Au yLku ytíku MkðoLku {kLÞ yuðk MkhÃkt[Lku [qtxe fkZðk{kt ykðu
Au. økk{Lkk MkÇÞÃkË{kt Ãký Ëhuf ¿kkríkLkk ÷kufkuLku MÚkkLk ykÃkðk{kt ykðu Au
suÚke Mkw{u¤ s¤ðkE hnu.
ykÃkýu íÞkt hk»xÙeÞ Ãkûke {kuhLke nk÷ík ËÞrLkÞ Au. íku{Lke MktÏÞk{kt
rËLk-«ríkrËLk ½xkzku òuðk {¤e hÌkku Au. ßÞkt íku{Lke MktÏÞk Au íÞkt íku{Lke
Mk÷k{íkeLkku «&™ Mkk{u ykðeLku W¼ku hnuíkku nkuÞ Au. yuðk Mk{Þu Äq¤fkux
økk{{kt {kuhLke MktÏÞk {kíkçkh yuðe Au. rçkLkMkíkkðkh heíku økk{{kt yLku
økk{Lke ykswçkksw {kuhLke Mku MktÏÞk 400 sux÷e nkuðkLkw økk{÷kufku sýkðe hÌkkt
Au. {kuhLke ykx÷e MktÏÞkLku ÷ELku økk{÷kufku Ãký òøk]ík Au yLku {kuhLkk rþfkh Ãkh
økk{÷kufkuyu «ríkçktÄ ÷kËÞku Au. {kuhLkk rþfkh fhLkkhLku Mkò ykÃkðk{kt ykðu Au.
Äq¤fkux økk{ ík{k{ «kÚkr{f MkwrðÄkykuLke árüyu Ãký rþh{kuh Au. økk{{kt ½hu-½h
Lk¤ fLkuõþLk Au íku{s 24 f÷kf ÃkeðkLkw þwØ Ãkkýe {¤e hnu Au. yuðe heíku ½hu-½h
rðs¤e Ãký Au yLku íku Ãký [kuðeMk f÷kf [k÷w hnu Au. Ãkkýe yLku rðs¤eLke MkkÚku
Ëhuf ½hu økuMk fLkuõþLk Ãký Au. MkkÚku s økk{{kt yuf Ãký ½h yuðw Lkne nkuÞ fu
su ½hu xw-ÂÔn÷h Lk nkuÞ. økk{Lkk Ëhuf {nkuÕ÷k Ãkkfk hMíkkÚke òuzkÞu÷k Au. íku{s
Mkkík Äkuhý MkwÄeLke «kÚkr{f rþûkýLke MkwrðÄk Ãký økk{{kt Au.
økk{ ykÍkËe ð¾íkÚke Mk{hMk
ykÃkýu íÞkt MÚkkrLkf
MðhkßÞLke [qtxýe{kt çknwÃkktr¾Þku støk Mkòoíkku nkuÞ Au yLku MkhÃkt[ÃkË {kxu
õÞkhuf ÷kuneLke LkËeyku ðnuíke nkuÞ Au íÞkhu Äq¤fkux{kt ÂMÚkrík rðÃkheík
«fkhLke s Au. ynª ¼khíkLku ykÍkËe {¤e íÞkhÚke ÷ELku yks 63 ð»ko MkwÄeLke
MkVh{kt yuf Ãký ðkh økúk{Ãkt[kÞíkLke [qtxýe ÞkuòÞ LkÚke. ykÍkËeÚke ÷E yks MkwÄe
økk{ Mk{hMk çkLkíkw ykÔÞwt Au. yuðw LkÚke fu økk{{kt fkuE yuf s ¿kkríkLke ðMíke
Au. økk{{kt Ëhçkkh, Ãkxu÷ yLku fku¤eLke ðMíke nkuðk Aíkkt Ãký økk{ Mk{hMk
çkLkíkw ykðu Au. økk{ Mk{hMk ÚkðkLku ÷eÄu økk{Lku hkßÞ Mkhfkh íkhVÚke Mkðk ÷k¾
YrÃkÞkLkw yLkwËkLk Ãký «kó ÚkÞwt Au.
Ãkw»Ãkhks®Mkn òzuò
økúk{Ãkt[kÞík MkÇÞ, Äq¤fkux
|
y{kÁ økk{ yufíkkLke
r{þk÷ Mk{kLk Au. økk{Lke yufíkk yuðe Au fu yks MkwÄe y{khu økúk{Ãkt[kÞíkLke
[qtxýe ÞkusðkLke Lkkuçkík s LkÚke ykÔÞwt suLkk Ãkøk÷u økk{ ð»kuoÚke Mk{hMk
Úkíkw ykðu Au yLku ¼rð»Þ{kt Ãký Mk{hMk Úkíkw ykðþu.økk{Lkku MktÃk Ãký MkkiLkwÃk
æÞkLk ¾U[u yuðku Au. økk{Lkk Wíf]ü MktÃkLku ÷ELku økk{{kt yks MkwÄe yuf Ãký
Ãkku÷eMk fuMk LkÚke LkkUÄkÞku.
ynª hk»xÙeÞ Ãkûke {kuhLke MktÏÞk Au MkkiÚke ðÄw :
ykÃkýk çktÄkhýu
{kuhLku hk»xÙeÞ Ãkûke íkhefu ònuh fÞwO Au. Ãký nk÷{kt Ëhuf søÞkyu {kuhLke
MktÏÞk çknw s sqs {kºkk{kt òuðk {¤u Au. Ãkhtíkw Äq¤fkux økk{{kt {kuhLke Mkkhe
yuðe MktÏÞk òuðk {¤u Au. økk{÷kufkuLkk sýkÔÞk yLkwMkkh yne ykswçkksw 400Úke Ãký
ðÄw {kuhLke MktÏÞk Au. {kuhLke yk {kíkçkh MktÏÞk s¤ðkÞ hnu íku nuíkwÚke
økúk{sLkkuyu {kuhLkk rþfkh fhðk Ãkh «ríkçktÄ ÷kËÞku Au.
hMíkkyku çkkçkíku ykËþo økk{Lke yLkkËþo ÂMÚkrík :
Äq¤fkux økk{{kt
ykËþo økk{{kt nkuðk òuEyu íku çkÄk s ÷ûkýku òuðk {¤u Au. íku yLÞ økk{ {kxu
ÃkÚkËþof çkLke hÌkwt Au Ãký yk ykËþo økk{Lkk hMíkkyku ykËþo LkÚke. n¤ðË-¼qs
nkEðuÚke økk{Lkk ÃkkËh MkwÄe ÃknkU[ðk {kxu Ãkkfk hMíkkyku LkÚke. Ãkkfk
hMíkkykuLkk y¼kðu [ku{kMkk{kt íkku økk{Lke nk÷ík fVkuze çkLke òÞ Au. [ku{kMkk
Ëhr{ÞkLk økk{Lkku s{eLk {køko yLÞ økk{Úke íkqxe òÞ Au. ðkhtðkh MkhfkhLku yk
ytøku hsqykík fhðk Aíkkt økúk{sLkkuLkku yk «&™Lkku Wfu÷ yks MkwÄe ykðe
þõÞku LkÚke.
LkkhkÞý¼kE Ãkxu÷
økúk{sLk, Äq¤fkux
|
y{khwt økk{ çkÄe s
árüyu ykËþo Mk{kLk Au Ãkhtíkw ðkík ßÞkhu Ãkkfk hkuzLke ykðu íÞkhu íku økk{
{kÚku fk¤e xe÷e Mk{kLk çkLke hnu Au. nkEðuÚke økk{Lkk ÃkkËh MkwÄe Ãkkfk
hMíkkykuLke MkwrðÄk LkÚke suLku fkhýu y{khu ¼khu nk÷kfeLkku Mkk{Lkku fhðku Ãkzu
Au ¾kMk fheLku [ku{kMkkLkk Mk{Þu. yk ytøku MkhfkhLku ðkhtðkh hsqykík fhe Au Ãký
Mkhfkhu y{khk «&™ íkhV yks MkwÄe æÞkLk fuLÿeík LkÚke fÞwO.
nhÃkk÷®Mkn òzuò
¾uzqík, Äq¤fkux
|
y{kÁt økk{ rþûkýLke árüyu ¾qçk s ykøk¤ Ãkzíkw Au. økk{Lke yLkuf ÔÞÂõíkyku hkßÞ{kt Xuh-Xuh Ãkku÷eMkÚke ÷E çkUfûkuºk{kt Wå[ nkuÆk Ãkh Mkuðk çkòðe hÌkkt Au. ð¤e, yk ÷kufkuLku ÃkkuíkkLkk nkuÆkLkw shk Ãký ¾kuxw yr¼{kLk LkÚke. yks Ãký íku ÷kufku ßÞkhu økk{{kt ykðu Au íÞkhu Mkki MkkÚku MkkiBÞíkkÚke ðíkuo Au yLku økk{Lkk çkk¤fkuLku sYhe {køkoËþoLk ÃkwÁ Ãkkzu Au.
rËÔÞhks ®Mkn òzuò
rðãkÚkeo, Äq¤fkux
|
{U nk÷{kt s Äkuhý
çkkhLke Ãkheûkk ykÃke íku{kt nwt Mkkhk {kfoMk «kó fhe Wríkýo ÚkEþ. {Lku {khe
yíÞkh MkwÄeLke rþûký fkhrfËeo{kt økk{Lkk ðrz÷ku íku{s LkkufrhÞkíkLkku ÞkuøÞ
Mknfkh {¤e hÌkku Au. nwt Ãký ¼rð»Þ{kt fkuE nkuÆk Ãkh ÃknkU[e økk{ «íÞuLkwt Éý
[qqõíku fheþ.
¾hu¾h Äq¤fkux økk{ yuf ykËþo økkufwr¤Þw økk{ Au. økktÄeSyu Mkuðu÷k ykËþo økk{Lke fÕÃkLkkLku {qŠík{tík fhLkkÁ økk{ Au yLku økktÄeSLke ¼kðLkkLku Mkk[k yÚko{kt Vr¤¼qík fhe Au. Ãký fnuðkÞ Au Lku ½h fe {qøkeo Ëk÷ çkhkçkh yu{ hkßÞ MkhfkhLku yk økk{Lke Ãkhðk Lk nkuÞ íku{ økk{Lku ÷ûk{kt ÷eÄw LkÚke. økk{Lkk ykswçkkswLkk hMíkkyku ð»kkuoÚke rçkM{kh nk÷ík{kt Ãkzâkt Au. Ãkkfk hMíkk çkkçkíku yk ykËþo økk{Lke ÂMÚkrík yLkkËþo Au. økk{{kt Ãkkfk hMíkk Lk nkuðk ytøku ðkík fhíkk økúk{sLk LkkhkÞý¼kE Ãkxu÷ sýkðu Au fu, økk{Lkk hkuzÚke y{u ºkMík Aeyu. AuÕ÷kt ËkuZ ËkÞfkÚke y{u yk ytøku hkßÞ MkhfkhLku ðkhtðkh hsqykík fhe Au Ãký Ãkrhýk{ þqLÞ «kó ÚkÞw Au. [ku{kMkk{kt íkku økk{Lke çknkh sðk {kxu fkuE hMíkku s çk[íkku LkÚke. ¼økðkLk òýu Mkhfkh y{khk «&™ íkhÞV õÞkhu ÷ûk ykÃkþu.
Äq¤fkux økk{ ËuþLkk yLku hkßÞLkk yLÞ økk{ {kxu hknçkh çkLke hÌkwt Au. yuf ykËþo økk{{kt su òuE íku çkÄw ynª {¤e hnu Au Ãký Mkhfkhu ykðk økk{kuLku «kuíMkknLk ykÃkðw òuEyu íkuLku çkË÷u hksÞ Mkhfkhu økk{ «íÞu WÃkuûkk Mkuðe Au. økk{Lkk fk[k yLku Äqr¤Þk hMíkkyku íkuLke [kze ¾kÞ hÌkkt Au. økk{÷kufku yks MkwÄe Ãkkfk hMíkkykuÚke ðtr[ík hÌkkt Au. Mkhfkh òýe LkÚke EåAe hne fu yk økk{ MkwÄe yLÞ økúk{ðkMkeyku ÃknkU[e íku{ktÚke «uhýk ÷u!
ક્રિકેટના મેદાનમાંથી રાજકારણની પિચ પર, જૂગાર કેટલો રહ્યો સફળ?
સચિનની રાજકીય ઇનિંગ્સ |
¼khík{kt
r¢fuxyu ÷kufkuLkk rË÷ku rË{køk{kt yuðw MÚkkLk «kó fhe ÷eÄw Au fu íkuýu Äehu
Äehu Ä{o ÷økku ÷økLkwt MÚkkLk «kó fhe ÷eÄw Au. ÷kufkuLke r¢fux «íÞuLke ½u÷Ak
Mkkuhe «u{ s yuðku Au fu yuf rËðMk Ëuð ËþoLku fu {trËhu Lk òÞ íkku [k÷u Ãký
r¢fux {u[ [k÷w nkuÞ nkuÞ yLku yuf E®Lkøk Ãký òuðkLke [qfkÞ sðkÞ íkku Ãkkhkðkh
yVMkkuMk fhíkk nkuÞ Au. ÷kufkuLkwt r¢fux «íÞuLkw ð¤øký s yux÷w Au fu r¢fuxhku
¼økðkLkLke su{ ÃkqòÞ Au yLku íku{Lkk {trËhku Ãký çkLku Au. ËuþLkk {n¥ðLkk
«&™ku íkhV sðÕ÷u s fkuE æÞkLk ykÃku Au. nk, r¢fuxLke ÷køkíke ð¤økíke fkuE
ðkík nkuÞ íkku, íkku ÃkqtAðw s þwt hÌkwt? Mkki fkuE íku{Lke ®[íkk{kt økhfkð ÚkE
òÞ Au. r¢fuxh Þwðhks ®MknLkwt ç÷tøk fuLMkh nkuÞ fu ÃkAe rðMVkuxf çkuxTMk{uLk
ðeY(ykÃkýku rðhuLÿ Mknuðkøk s!)Lke EòLke ðkík nkuÞ, çkk¤fkuÚke ÷E {kuxuhkyku
yLku õ÷foÚke ÷ELku f÷ufxh MkwÄeLkk {ku¼kËkh ÷kufku Ãký íkuLke ®[íkk{kt ÷køke
síkkt nkuÞ Au. yk Au ykÃkýe r¢fux «íÞuLke ÷økLk yÚkðk íkku fnkuLku ½u÷Ak.
÷kufkuLkku r¢fux «íÞuLkku ykx÷ku yLknË «u{
òuELku s Mkthûký MkkuËkÚke ÷E {kU½ðkhe MkrníkLkk rðrðÄ «&™kuÚke [khu
íkhVÚke ½uhkÞu÷e fuLÿLke ÞwÃkeyu Mkhfkhðk¤e fkUøkúuMku yuf yuðku Þkufoh çkku÷
LkkÏÞku fu ík{k{ rðÃkûkeykuLku yk yuf çkku÷ ðzu s çkkuÕz fhe Ãkuður÷ÞLkLkku
hMíkku çkíkkðe ËeÄku. yk Þkufoh yux÷u r¢fuxLke h{ík{kt ¼økðkLkLkku Ëhßòu «kó
fhLkkhk {kMxh ç÷kMxh Mkr[Lk íkUËw÷fhLke ¼÷k{ý hksÞMk¼kLkk MkÇÞ íkhefu fhðkLke
yLku íku{Lku hk»xÙÃkríkyu Ãký {tsqheLke {nkuh {khe ËeÄe. yk heíku Mkr[LkLkw
Lkkur{LkuþLk hksÞMk¼kLkk MkÇÞ íkhefu fheLku fkUøkúuMk Mkhfkhu rðÃkûkeykuLke
çkku÷íke çktÄ fhe ËeÄe. çkMk ÃkAe íkku ÃkqtAðw s þwt? Mkki fkuE Ëuþ-ËwrLkÞkLkk
{níðLkk «&™ku ¼q÷eLku yk {wÆu xÃkfe Ãkzâkt. rðÃkûk MkrníkLkk hksfkhýeyku yk
{wÆu hksfkhý h{ðk {ktzâk. íkku ð¤e,
fku{Lk{uLku Ãký íku{kt ÍtÃk÷kÔÞwt. þuhe-økÕ÷u yLku çkkfe hne síkw nkuÞ íkku
MkkurþÞ÷ Lkuxð‹føk MkkRxTMk Ãkh çkMk yuf s [[ko Mkr[Lku hksfkhý{kt «ðuþ ÞkuøÞ
fu yÞkuøÞ. fkuEyu Mkr[LkLkk yk rLkýoÞLku n»ko¼uh ðÄkÔÞku íkku fkuEyu yk «íÞu
LkkhksøkeLkku Mkqh ÔÞõík fÞkuo. yk çkÄk ðå[u Mkr[Lku Ãký Úkkuzk rËðMkku ÃkAe
{kiLk íkkuzíkk sýkÔÞw níkw fu {khwt Lkkur{LkuþLk hkßÞMk¼k {kxu ÚkÞw yuLkku
{ík÷çk yu LkÚke fu nwt r¢fux AkuzeLku Lkuíkk çkLke sEþ. nwt yuf h{íkðeh Aw yLku
h{íkðeh s çkLke hneþ. nwt çkkðeþ ð»ko Ëuþ {kxu s hBÞku Aw yLku íkuLkk
ÃkrhÃkkfYÃku s {khwt Lkkur{LkuþLk hkßÞMk¼k {kxu ÚkÞwt Au.
fkUøkúuMku
íkku òýe õÞktÞ Ãký r[ºk{kt ykÔÞk rðLkk s nwf{Lkwt yuðw Ãk¥kw VUõÞw fu,
rðhkuÄÃkûk íkku Ëtøk s hne økÞku. yuf heíku òuðk sEyu íkku fkuE yuf
Ãkûku(fkUøkúuMku) íkuLke rLkÞwÂõík LkÚke fhe. yux÷u rðhkuÄÃkûk íkuLkku rðhkuÄ
Ãký Lk LkkUÄkðe þfu yLku çkeS heíku òuðk sEyu íkku fuLÿLke ÞwÃkeyu Mkhfkhu s
íkuLke rLkÞwÂõík fhe Au. yk{ Aíkk òuðk sEyu íkku MÃkü ÏÞk÷ ykðu fu fkUøkúuMku s
íku{Lke yk ÃkË {kxu rLk{ýqf fhe Au. yk heíku fkUøkúuMku yuðku Ëkð ¾uÕÞku fu
MkkÃk Ãký Lk {hu yLku ÷kXe Ãký Lk íkqxu. yk{ Ãký ¼khíkeÞ çktÄkhýLke f÷{ 80(3)
f÷{ {wsçk fkuE Ãký ÔÞÂõík f¤k,MkkrníÞ,MktMf]rík, Mk{ksMkuðk yLku rð¿kkLkûkuºku
Wíf]ü «ËkLk fhLkkh «ËkLk fÞwO nkuÞ íkku íkuLku hksÞMk¼kLkk MkktMkË íkhefu
hk»xÙÃkrík rLk{ýqf fhe þfu. hk»xÙÃkrík yk heíku 12 MkÇÞkuLke rLk{ýqtf fhe þfu
yux÷e Mk¥kk Au. yk{ Ãký yk ûkuºku Mktf¤kÞu÷e ÔÞÂõíkyku ÃkkMku yux÷ku çkÄku Mk{Þ
nkuíkku LkÚke fu íku ÷kufku ðå[u sELku ðkux {køke, [qtxýe ÷zeLku [qtxkÞ ykðe
MktMkË{kt ÃknkU[e ÃkkuíkkLkk{kt hnu÷e rðrþü ¿kkLk «rík¼kLkku ËuþLku ÷k¼ ykÃku.
íkuLkk çkË÷u hk»xÙÃkrík íkuLke rLk{ýqf ykÃkýk WÃk÷k øk]n yux÷u fu hkßÞMk¼k{kt
fhu su çknkLku ËuþLku yk rðrþü ÔÞÂõíkLkk ¿kkLkLkku ÷k¼ {¤e hnu. Ãký yk íkku ðkík ÚkE ykËþo ÂMÚkríkLke.
nfefík{kt ykðw fþw çkLku Au ¾Y? Lkk, shk Ãký Lknª. fu{fu yk ÷kufku ÃkkMku
yux÷ku çkÄku Mk{Þ s õÞkt nkuÞ Au fu íkuyku hkßÞMk¼k{kt ykðu yLku ÃkkuíkkLke
çkwØe{¥kkLkku ÷k¼ ËuþLku ykÃku. ykøk¤Lkk WËknhýku ÷Eyu íkku Ãk]Úðehks fÃkwh,
÷¥kk {tøkuþfh, þçkkLkk ykÍ{e, nu{k {k÷eLke yk MkkiLke Ãký yk heíku hk»xÙÃkríkyu
rLk{ýqf fhe níke. yk Mkki fkuEyu ftE Äkz {khe nkuÞ íkuðwt çkLÞw LkÚke.
yk çkÄk ðå[u yuf ðkík yuðe Ãký Au fu, yks MkwÄe h{íkûkuºku Mk¢eÞ heíku òuzkÞu÷k fkuE ¾u÷kzeLke hksÞMk¼kLkk MkktMkË íkhefu ÃkMktËøke fhðk{kt ykðe nkuÞ íkuðku Mkr[Lk «Úk{ ¾u÷kze Au yLku íku{kt Ãký Mkr[Lk s {kºk yuf yuðku r¢fuxh Au suLke yk ÃkË Ãkh rLk{ýqf fhðk{kt ykðe Au. nk, Ãký hksfkhý{kt Mkr[Lk Ãknu÷k yLkuf r¢fuxhku ÍtÃk÷kðe [qõÞk Au. Mkr[Lk nk÷ yktíkhhk»xÙeÞ r¢fux{kt Mkr¢ÞÃkýu òuzkÞu÷ku Au yLku 2015Lkk ðÕzofÃk Ãknu÷k rLkð]rík ÷E ÷u íkuðk fkuE yutÄký ðíkkoÞ hÌkk LkÚke. yk{ Mkr[Lk nk÷ çku ºký ð»ko MkwÄe r¢fux h{ðk{ktÚke s Lkðhku Lknª Ãkzu yux÷u íku hkßÞMk¼k{kt ftE Wfk¤e Ëu íku ðkík{kt íkku ftE {k÷ s LkÚke. çkeS heíku òuEyu íkku íku nt{uþk r¢fuxLkk {uËkLk Ãkh MktðkË fu rððkË îkhk Lknª Ãký çkux yux÷u fu Wíf]ü «ËþoLk fhe xefkfkhkuLke çkku÷íke çktÄ fhíkku ykÔÞku Au. MkkÚku s Mkr[Lk {uËkLk çknkh rLkðuËLk fhíkku fu rðhkuÄ fhíkku Lkshu LkÚke [zâku. íkuLkk {kxu íkuLkku ytík{wo¾e Mð¼kð s fkhý¼qík Au yu íkuLkku Ã÷Mk ÃkkuELx Au. Ãký íkuLkku yk ÃÕMk ÃkkuELx s hkßÞMk¼k{kt íkuLkk {kxu {kELMk ÃkkuELx çkLke hnuþu fu{fu hkßÞMk¼k{kt íkku çkku÷u íkuLkk çkkuh ðnU[kÞ Au. íÞkt {wtøkk çkuMke hnuðkLkku fkuE s ÷k¼ ™Úke. íÞkt íkku fkuE {wÆu MÃkü yr¼«kÞ ykÃkðkLke MkkÚku sYh Ãkzu íkku Ë÷e÷ îkhk fkuE {wÆu ¾tzLk fu rð¾tzLk fhðkLkwt nkuÞ Au. Mkr[LkLkku Mð¼kð òuíkk íku yk{ fhu íkuðwt ÷køkíkw LkÚke.
r¢fuxLke
Ãke[ ÃkhÚke hksfkhýLkk Ãkx Ãkh Ãkøkhð {ktzLkkh Mkr[Lk ftE «Úk{ ¾u÷kze LkÚke.
Mkr[Lk Ãknu÷k Ãký yLkuf r¢fuxhku yuðk Au su{ýu hksfkhýLke {w~fu÷ Ãke[ Ãkh
E®Lkøk h{e [qõÞk Au. òu, fu, r¢fux{kt Mkr¢Þ heíku òuzkELku hksfkhý{kt
ÍtÃk÷kðLkkhku Mkr[Lk «Úk{ ¾u÷kze Au. r¢fuxLkk {uËkLk{kt ¼÷¼÷k çkku÷hkuLku Äku¤u
rËðMku íkkhk çkíkkðLkkhk fu ÃkAe çkkWLMkh fu økwøk÷e VUfeLku ÃkkuíkkLke ò¤{kt
VMkkðeLku ¼÷¼÷k çkuxTMk{uLkkuLku Äq¤ [kxíkk fhLkkhk ½ýk yuðk r¢fuxhku
hksfkhýLke Ãke[ Ãkh ftE ÷ktçkw Wfk¤e þõÞk LkÚke. r¢fux yLku hksfkhýLkku MktçktÄ
íkÃkkMkeyu íkku òý Úkþu fu yk MktçktÄ yksfk÷Lkku LkÚke Ãký ð»kkuo swLkku hÌkku
Au. çkeS LkkUÄLkeÞ çkkçkík yu Ãký Au fu, r¢fux{kt ¼÷¼÷kLku {kík fhLkkhk yk
r¢fuxhku hksfkhý{kt ftE Wíf]ü Ëu¾kð Ëk¾ðe þõÞk LkÚke.r¢fux
yLku hksfkhýLkku yk MktçktÄ ð»kkuo swLkku hÌkku Au.
Ãk÷ðtfh
çkk÷w
hksfkhýLke Ãke[ Ãkh Ãkøk÷w hk¾Lkkhk «Úk{
r¢fuxh íkhefuLkwt çknw{kLk Ãk÷ðtfh çkk÷wLku òÞ Au. Äe{e yLku {æÞ{ økríkLkku yk
çkku÷hLkwt «ËkLk ¼khíkeÞ r¢fuxûkuºku Wíf]ü «fkhLkw hÌkwt Au. ¼khíkeÞ r¢fux
xe{Lkk MkÇÞ çkk÷wyu Mkki«Úk{ 1933-34Lkk ð»ko{kt {wtçkE Mkuðk MkËLkLke [qtxýe{kt
ÍtÃk÷kÔÞwt níkw. òu fu, f{LkMkeçku íku rðhkuÄe ÃkkhMke W{uËðkh nku{e yuV Ãkkðhe
Mkk{u nkhe økÞku níkku.
yk
yu s çkk÷w Au fu su{ýu 1932Lke Mkk÷{kt ÃkqLkk fhkh {k{÷u hk»xTrÃkíkk {nkí{k
økktÄe yLku Ër÷ík Lkuíkk yktçkuzfh ðå[u MkòoÞu÷k {ík¼uË ð¾íku {æÞMÚkíkk fhe
{k{÷kLkku Mkw¾Ë rLkðuzku ÷kÔÞk níkk. yLku yk s fkhýu fkUøkúuMku íkuLku 1937 Lke
[qtxýe{kt yktçkuzfh Mkk{u {uËkLk{kt WíkkÞkO níkk. íkuýu yktçkuzfhLku ÞkuøÞ x¬h
Ãký ykÃke níke. yLku {kºk 1820 {íkÚke íku nkÞkO níkk. íÞkhçkkË ykÍkËe MkwÄe
fkuE r¢fuxhkuyu hksfkhý{kt ÍtÃk÷kÔÞw Lk níkw. 1952{kt ÚkÞu÷e «Úk{ Mkk{kLÞ
[qtxýe{kt yuf Ãký r¢fuxhkuyu W{uËðkhe LkkUÄkðe Lk níke.
{LMkqh
y÷e ¾kLk Ãkxkize
ykÍkËe
çkkË hksLkerík{kt ÍtÃk÷kðLkkhk «Úk{ r¢fuxh níkk ¼khíkLkk ¼qíkÃkqðo MkwfkLke
yLku ¼khíkLku rðËuþ{kt Mkki«Úk{ xuMx rðsÞ yÃkkðLkkhk {LMkqh y÷e ¾kLk Ãkxkize.
íku{ýu òLÞwykhe 1971{kt rðþk¤ nrhÞkýk ÃkûkLke xefex Ãkh nrhÞkýk økwtzøkkðÚke
ËkðuËkhe LkkUÄkðe níke. Mkk{u Ãkûku Ãkqðo fókLk ÷k÷k y{hLkkÚku Ãký íku{Lke
Mkk{u [qtxýe {uËkLk{kt ÍtÃk÷kððkLke ònuhkík fhe níke çkkË{kt y{hLkkÚku
fkUøkúuMkLkk W{uËðkhLkk Mk{ÚkoLk{kt Lkk{ ÃkkAw ¾U[e ÷eÄw níkw.
òu fu, Ãkxkize {kxu Ãký yk [qtxýe Mkw¾Ë
Lknkuíke rLkðze þfe. [kh ÷k¾ {ík{ktÚke íku{Lku {kºk ºkuðeMk nòh {ík s «kó ÚkÞk
níkk. Ãký yu{ nkhe òÞ íkuðk yk Lkðkçk Lk
níkk. Ãkxkizeyu Vhe yuf ðkh 1991{kt Mkr¢Þ çkLÞk níkk yLku ¼kuÃkk÷Lke çkuXf
ÃkhÚke [qtxýe ÷zÞk níkk yk ð¾íku Ãký íku{Lku ÃkhksÞLkku fzðku ½qtx ÃkeðkLkku
ðkhku ykÔÞku níkku. yk{ Ãkxkizeyu çku ðkh hksfkhý{kt ÍtÃk÷kÔÞwt níkw yLku
çktLku ðkh íku{Lku nkhLkku Mkk{Lkku fhðku Ãkzâku níkku.
[uíkLk [kinký
hksLkeríkLke Ãke[ Ãkh çkk÷q yLku ÃkxkizeLke
fkh{e nkh Úkíkkt Úkkuzk Mk{Þ {kxu fkuE r¢fuxhkuyu yk ûkuºk{kt ÍtÃk÷kÔÞw Lk níkw
yLku hksLkeríkÚke Ëqh s ¼køkíkk hÌkkt níkk. hksfkhý{{kt r¢fuxhkuLku yku¤¾ký
yÃkkððkLkwt fk{ fÞwo ¼khíkeÞ r¢fux xe{Lkk ¼qíkÃkqðo ykuÃkLkh [uíkLk [kinkýu.
xuMx fkhrfËeo{kt yuf Ãký MkËe VxfkÞkO rðLkk çku nòh hLk Ãkwhk fhðkLkwt çknw{kLk
ÄhkðLkkhk yk ykuÃkLkh çkuxTMk{uLku r¢fuxûkuºku MktLÞkMk ÷eÄk çkkË ¼khíkeÞ r¢fux
xe{Lkk rMk÷uõxh yLku çkkË{kt {uLkush íkhefu hku÷ rLk¼kÔÞku níkku. çkkË{kt Auf
1991Lke Mkk÷{kt íkuLku hksfeÞûkuºku ÃkËkoÃký fÞwO níkw. [uíkLku 1991{kt y{hkunk
çkuXf ÃkhÚke ¼ksÃkLkk W{uËðkh íkhefu [qtxýe ÷ze sð÷tík rðsÞ nktMk÷ fÞkuo níkku.
íÞkh çkkË íkku 1998Lke [qtxýe ð¾íku yk s çkuXf ÃkhÚke [qtxýe ÷ze Sík nktMk÷ fhe
níke. økúkðMfh MkkÚku ykuÃk®Lkøk fhLkkhk [uíkLk [kinkýLku ÷kufMk¼kLke yLÞ
[qtxýe V¤e Lk níke. ÷kufMk¼kLke 1996, 1999 yLku 2004Lke [qtxýe{kt {íkËkhkuyu
íkuLku Ãkuður÷ÞLkLkku hMíkku çkíkkðe ËeÄku níkku. òu,fu, nk÷ Ãký íku hksfeÞ
«ð]rík MkkÚku Mkr¢ÞÃkýu òuzkÞu÷ku Au.
{Lkkus «¼kfh :
yuf Mk{ÞLkk ¼khíkeÞ r¢fux
xe{Lkk rðïMkLkeÞ yku÷hkWLzh hne [qfu÷kt {Lkkus «¼kfhu 1998Lke ÷kufMk¼kLke
[qtx{e{kt ÍtÃk÷kÔÞwt níkw. Ãkhtíkw {u[ rV®õMkøkLkk rððkËku{kt MktÃkzkÞu÷kt
«¼kfhLku nkhLkwt {kU òuðkLkku ðkhku ykÔÞku níkku. {u[ rV®õMkøk{kt íku{Lke E{us
yu nËu ¾hzkÞ [qfe níke fu [qtxýe «[kh ð¾íku Mk¼k{kt fÃke÷ ËuðLke nkshe Ãký
íkuLku rðsÞ yÃkkðe þfe Lk níke. yk MkkÚku s íkuLke hksfeÞ fkhrfËeoLkku yfk¤u s
ytík ykÔÞku níkku.
hks®Mkn zwtøkhÃkwh :
rðï «rMkØ r¢fux Mkr{ûkf,
½hu÷w r¢fux{kt yLkuf hufkuzo çkLkkðLkkhk yLku ¼khíkeÞ r¢fux ftxÙku÷ çkkuzoLkk
¼qíkÃkqðo yæÞûk hks®Mkn zwtøkhÃkwhu Ãký hksLkerík{kt ÃkkuíkkLkwt ¼køÞ
ys{kððkLkwt [qõÞk Lk níkk. zwtøkhÃkwh ¼ksÃkkLkk MkÇÞ íkhefu hne [qõÞk Au.
òu,fu, íkuyku Mkr¢Þ hksfkhý{kt õÞkhuÞ òuzkÞk Lk níkk.
feŠík ykÍkË :
frÃk÷
ËuðLke ykøkuðkLke{kt ¼khíkLku «Úk{ ðÕzofÃk SíkkzLkkh xe{Lkk MkÇÞ yLku Ãkqðo
fuLÿeÞ {tºke íkÚkk rçknkhLkk ¼qíkÃkqðo {wÏÞ«ÄkLk ¼køkðík Ík ykÍkËLkk Ãkwºk yuðk
feŠík ykÍkËu rçknkhLke Ëh¼tøkk çkuXf ÃkhÚke ÷kufMk¼kLke [qtxýe ÷ze MktMkË{kt
ÃknkUåÞk níkk. rÃkíkk hksfkhý{kt nkuðkÚke yk{ Ãký íku{Lku hksfkhý øk¤ÚkwtÚke{kt
s {éÞw níkw. feŠík ykÍkË nk÷ çkeS x{o {kxu ¼ksÃkLkwt «ríkrLkrÄíð fhe hÌkkt Au.
Lkðòuík rMkØw :
MktMkË MkwÄeLke MkVh
fhLkkhk
r¢fuxhku{kt Lkðòuík rMkØwLkw Lkk{ Ãký ykðu Au. ¼khíkeÞ xe{Lkk yuf Mk{ÞLkk
ykuÃkLkh yLku yLku rLkð]rík çkkË fku{uLxh íkhefu MkV¤íkk «kó fhLkkhk Lkðòuík
rMkØwLke hksfeÞ fkhrfËeo 2004{kt þY ÚkE níke.
{uËkLk
Ãkh nt{uþk þ{ko¤ «f]rík ÄhkðLkkhk yLku hksLkeríkLkk y¾kzk{kt {w¾h çkLku÷kt
rMkØwyu 2004Lke ÷kufMk¼kLke [qtxýe Mk{Þu ¼ksÃkLkk W{uËðkh íkhefu y{]íkMkhÚke
[qtx{e ÷ze ÷ze MktMkË{kt ÃknkUåÞku níkku. òu,fu, {kLkððÄ {kxu Ëkur»kík Ãkwhðkh
ÚkÞu÷kt rMkØwLku ÃkË ÃkhÚke hkSLkk{w ykÃkðkLke Lkkuçkík ykðe níke. Mkwr«{
fkuxuo yk Mkò Mkk{u Mxu ÷økkðe Ëuíkkt rMkØwyu VheÚke y{]íkMkhLke çkuXf ÃkhÚke
[qtxýe ÷zeLku rðhkuÄe W{uËðkh íkÚkk íkífk÷eLk hkßÞ Lkkýkt«ÄkLk yuðkt MkwrhLËh
®Mkøk÷kLku 77,266Lke støke çknw{¥keÚke Äkuçke ÃkAzkx ykÃke rðsuíkk çkLke VheÚke
MktMkË{kt ÃknkUåÞku níkku. rMkØw nt{uþk rððkËkMÃkË rLkðuËLkku fhe {kæÞ{ku{kt
[{fíkku hnu Au.
rðLkkuË fktçk÷e
¼qíkÃkqðo xuMx r¢fuxh
fhíkkt Ãký Mkr[LkLkk çkk¤ÃkýLkk r{ºk yLku ½hu÷w r¢fux{kt Mkr[Lk MkkÚku
ykuÃk®Lkøk{kt Wíkhe yLkuf hufkuzo LkkUÄkðLkkhk rðLkkuË fktçk÷eyu hksLkerík{kt
ÍtÃk÷kÔÞwt níkw Ãký íku MkV¤ hÌkku Lk níkku. fktçk÷eyu 2009Lke rðÄkLkMk¼kLke
[qtxýe ÷kuf¼khíke Ãkkxeo {kxu rð¢ku÷e {wtçkEÚke ÷zâku níkku. su{kt fktçk÷eLkku
{kuxk ytíkhÚke nkhLkku Mkk{Lkku fhðku Ãkzâku níkku.
{kunB{Ë yÍnÁÆeLk
yuf Mk{ÞLkk ¼khíkeÞ r¢fux
xe{Lkk MkV¤ fuÃxLk yLku çkkË{kt {u[ rV®õMkøk{kt Mktzkuðkíkk su{Lke r¢fx
fkhrfËeo yfk¤u s ¾ík{ ÚkE økE níke yuðk {kunB{Ë yÍnÁÆeLku Ãký hksfkhý{kt
ÃkøkÃkuMkkhku fÞkuo níkku. yÍnÁÆeLku Vuçkúwykhe 2009{kt fkUøkúuMk Ãkûk{kt
òuzkÞku níkku. 2009Lke Mkk÷{kt s íkuýu fkUøkúuMk íkhVÚke {whkËkçkkË çkuXf
ÃkhÚke [qtxýe ÷zeLku rðsÞ «kó fÞkuo níkku. íkuýu ¼ksÃkLkk W{uËðkh fwtðh Mkðuoþ
fw{kh ®MknLku 50 nòhÚke Ãký ðÄw {íkLkk {kŠsLkÚke Ãkhkrsík fhe Víkun nktMk÷ fhe
MktMkË{kt ÃknkUåÞku níkku.
rðËuþe r¢fuxMko yLku hksfkhý :
¼khík{kt
su heíku yLkuf r¢fuxhkuyu rLkð]rík ÷eÄk çkkË hksLkeríkLke E®Lkøk h{e Au yu s
heíku ½ýk rðËuþe ¾u÷kzeyku Ãký yuðk Au suykuyu r¢fuxLke Ãke[ ÃkhÚke hksfkhýLkk
Ãkx Ãkh ÍtÃk÷kÔÞw Au. òu fu íku{kt Ãký fux÷k MkV¤ hÌkkt Au íku íkku Þûk «&™
s hÌkku Au. r¢fuxLkk {uËkLk{ktÚke rLkð]rík çkkË hksfkhý{kt ykðLkkhk rðËuþe
r¢fuxhku Ãkh yuf Lksh...
E{hkLk
¾kLk
ykÃkýk
Ãkkzkuþe Ëuþ ÃkkrfMíkkLkLku 1992Lkku yuf {kºk ðÕzofÃk SíkkðLkkhk fókLk E{hkLk
¾kLk. yk yku÷hkWLzh ¾u÷kzeyu hksfkhý{ktÚke rLkð]rík ÷eÄk çkkË hksfkhý{{kt
ÍtÃk÷kÔÞwt níkw. E{hkLk ¾kLku hksfkhý{kt ykÔÞk Ãknu÷k õÞkhuÞ Ãký {íkËkLk Lk fÞwO níkw. E{hkLku
yur«÷ 1996{kt ÃkkrfMíkkLk íknhef-yu-ELMkkV ÃkkxeoLke MÚkkÃkLkk fhe íkuLkk yæÞûk
çkLÞku. íkuýu 2002-2007{kt LkuþLk÷ yuMkuBçk÷eLkk MkÇÞ YÃku r{Þktð÷eLkw
«ríkrLkrÄíð fÞwO níkw.
yswoLk hýíkwtøkk
©e÷tfLk
xe{Lkk yuf {kºk ðÕzofÃk rðsuíkk xe{Lkk fókLk yswoLk hýíkwtøkkyu r¢fux{ktÚke
rLkð]rík ÷eÄk çkkË Mkr¢Þ hksfkhý{kt ÍtÃk÷kÔÞwt níkw. íku [tÿefk fw{khíkwtøkkLke
Ãkkxeo ©e÷tfk r£z{ ÃkkxeoLkk MkÇÞ Au.
MkLkÚk sÞMkwÞko
©e÷tfLk
xe{Lkku yuf Mk{ÞLkku yk¢{f ykuÃkLkh yLku WÃkÞkuøke yku÷hkWLzh íkhefu «MÚkkrÃkík
r¢fuxh MkLkÚk sÞMkwÞkoyu yktíkhhk»xÙeÞ r¢fux{ktÚke rLkð]rík ÷E ÷eÄe Au yLku
nk÷{kt hksfkhý{kt Mkr¢Þ Au. sÞMkwÞkoyu Úkkuzk {rnLkk yøkkW s nku{xkWLk
{íkkhk{ktÚke SíkeLku MktMkË MkÇÞ çkLÞku Au. íku nk÷Lkk Mk¥kkÄkhe ÃkûkLkk «{w¾
{rnLËk hksÃkûkLkku rnMMkku Au.
nMkLk rík÷fhíLku
©e÷tfLk
xe{Lkku ¼qíkÃkqðo fuÃxLk yLku çkuxTMk{uLk nMkLk rík÷fhíLku Ãký Mk¢eÞ hksfkhý
MkkÚku òuzkÞu÷ku Au. íku ©e÷tfkLke ÞwLkkExuz LkuþLk÷ ÃkkxeoLkku MkÇÞ Au.
fku÷tçkkuLke yuðeMMkkðu÷k Mkex {kxu ÃkkxeoLkk ykuøkuoLkkEÍh íkhefuLke fk{økehe
Mkt¼k¤e hÌkku Au.
Mkh £uLf ðkphu÷
ðuMx
EÂLzÍLkk «Úk{ yïuík fuÃxLk yLku rðïMkrLkÞ çkuxTMk{uLk íkhefu MkV¤ hnu÷k yk
r¢fuxhu 1950Lkk ËkÞfk{kt s{ifk{kt MkuLkuxh íkhefu hne [qõÞk níkk.
yLÞ h{ík yLku
hksfkhýLkku MktçktÄ :
¼khík{kt
r¢fux rMkðkÞLke yLÞ h{íkkuLku òuE yux÷ku «ríkMkkË MkktÃkzâku LkÚke. yux÷u fu
nkufe, þq®xøk, fçkœe, ¾ku-¾ku, yuÚ÷ux, huþ®÷øk ðøkuhu rðrðÄ h{íkku{kt Wíf]ü
«ËþoLk fhLkkhk ¾u÷kzeykuLku r¢fuxhkuLke Mkh¾k{ýe{kt ykuAk ÷kufr«Þ nkuðk Aíkkt
Ãký ykðe yLÞ h{íkku MkkÚku òuzkÞu÷k ¾u÷kzeykuyu hksfkhý{kt ÃkkuíkkLkw LkMkeçk
ys{kÔÞw Au. ynª íku{Lke {kºk ÞkËe ykÃkðk{kt ykðe Au.
Ëkhk®Mkn
huMk®÷økLkk
yk ¾u÷kzeLku ¼ksÃku hkßÞMkçkk {kxu 2003{kt íku{Lkw Lkkur{LkuþLk fÞwO níkw.
ßÞkuŠík{Þe rMkftËh
yurþÞLk
økuBMk{kt yuÚ÷ux{kt ¼khíkLku çku ð¾ík økkuÕz {uz÷ yÃkkðLkkhe yk ¾u÷kzeyu
2004Lke ÷kufMk¼kLke [qtxýe ð¾íku fkuBÞwrLkMx Ãkkxeo íkhVÚke rðsÞ {¤ÔÞku níkku.
LkðeLk rÍLËk÷
þq®xøk
yLku Ãkku÷kuLke h{ík{kt ¼khíkLku yLkuf rMkØeyku yÃkkðLkkhk yk ¾u÷kze Ãký hksfeÞ
E®Lkøk h{e [qõÞku Au.
hkð ELÿSík ®Mkn
LkuþLk÷
ÂMfx [uÂBÃkÞLk yLku nk÷ ÃkÞkoðhý {kxuLkk fuçkeLkux {tºkk÷Þ{kt Mk{krðü hkð
ELÿSík ®Mknu 15{e ÷kufMk¼kLke [qtxýe{kt økwzøkktð {íkrðMíkkh{ktÚke [qtxkE ykÔÞk
níkk.
{nkhkò rfLko®Mkn
17
ð¾ík LkuþLk÷ [uÂBÃkÞLk yLku Ãkk[ ð¾ík yku÷ÂBÃkõMk{kt ¼khíkLkw Lkuík]íð
Mkt¼k¤Lkkhk rçkfkLkuhLkk rfLko®Mkn MkkiÚke ÷ktçkku ð¾ík ÷kufMk¼kLkk MkÇÞ íkhefu
fk{økehe yËk fhLkkh ¾u÷kze Au.
rË÷eÃk ríkfuo
ykÃkýe
hk»xÙeÞ h{ík nkufe{kt yku÷ÂBÃkf{kt ºký ð¾ík ¼køk ÷uLkkhk íku{s 451 {u[{kt xe{ EÂLzÞkLkw
MkwfkLk Mkt¼k¤Lkkhk yk ¾u÷kze økÞk {rnLku s hksÞMkçkk {kxu rçkLk nrhV [qtxkÞ
ykÔÞku Au.
yM÷{ þuh¾kLk
¼khíkeÞ
nkufe xe{Lkk ¼qíkÃkqðo fuÃxLk yuðk yM÷{ þuh¾kLku 1997{kt fkUøkúuMkLkk ÞwrLkÞLk
r{rLkMxh íkhefu hksfkhý{kt Ãkøk÷kt {ktzâk níkk. çkkË{kt fkUøkúuMk íkhVÚke 2004
yLku 2009{kt ÷kufMk¼kLke [qtxýe ÷zâk níkk Ãký f{LkMkeçku çktLku [qtxýe{kt
íkuLku ÃkhksÞLkku Mkk{Lkku fhðku Ãkzâku níkku.
xqtf{kt hksfkhýLkku {kºk r¢fux MkkÚku s Lkkíkku
LkÚke hÌkku yLÞ ¾u÷kzeykuyu Ãký hksfkhýLke rÃk[ Ãkh ÍtÃk÷kÔÞwt Au Ãký
Ëw¼koøÞuÃkýu íku{kt MkõMkuMk ÚkÞk nkuÞ íkuðk ¾u÷kzeyku íkku sqs {kºk s Au. yk{
Aíkkt Mkr[LkLkwt hkßÞMk¼k{kt Lkkur{LkuþLk ÚkÞw íku rMk{k r[öYÃk ½xLkk Au yLku
yuf heíku òuðk sEyu íkku ¼úük[khÚke ¾ËçkËíkk yksLkk hksfkhý{kt Mkr[Lk suðk
ÞwðkLkkuLke ¾kMk sYh Au. suÚke ykÃkýku Ëuþ ðÄw «økr¥kLkk MkkuÃkkLkku Mkh fhe
þfu. hkßÞMk¼k {kxu Mkr[LkLkwt Lkkur{LkuþLk ÚkÞw Au íÞkhu Mkr[Lk hkßÞMk¼k{kt
fux÷ku Mk{Þ ykÃke þfu Au yLku fux÷k «&™ku WXkðu íku íkku Mk{Þ s çkíkkðþu. nk÷
Mkr[Lk rðþu ftE Ãký xeÃÃkýe fhðe ðnu÷e økýkþu. çkuMkTx ykuV ÷f Mkr[Lk!
Subscribe to:
Posts (Atom)